غزال زیاری: اخیرا در یک مجموعه موزه در نیوزیلند، استخوان‌های یک دلفین عجیب و غریب و درنده یافت شد که ۲۵ میلیون سال پیش زندگی می‌کرده و دندان‌های تیز و بلندی داشته که مستقیما از پوزه‌اش بیرون زده بود.
این دلفین در اواخر دوره الیگوسن (۳۴ تا ۲۳ میلیون سال پیش) زندگی می‌کرد و دانشمندان با تحلیل جمجمه تقریبا کامل این دلفین منقرض شده که در سال ۱۹۹۸ در صخره‌ای در جزیره جنوبی نیوزیلند یافت شد، به اطلاعات بیشتری در مورد آن دست یافته و این گونه را Nihohae matakoi نامیدند که به زبان مائوری به معنای "تیز دندان و تیز چهره" است .
چندی پیش امبر کاست، محقق دانشگاه اوتاگو در نیوزیلند و نویسنده اصلی مقاله مطالعه درباره این دلفین، متوجه یک جمجمه عجیب در مجموعه موزه شده و دریافت که این جمجمه چقدر خوب و سالم حفظ شده. او دراین باره گفت:« همین موضوع باعث شد تا این جمجمه اینقدر جلب نظر کند.»
جمجمه این دلفین که حدود ۶۰ سانتی‌متر طول دارد، دارای دندان‌های منظم و عمودی در قسمتی از فک در نزدیکی صورتش است و دندان‌های صاف و بلندی نیز در نزیکی پوزه قرار دارند. این دندان‌های بلند بین ۸ تا ۱۱ سانتی‌متری، به صورت افقی بیرون آمده‌اند.
طبق گفته کاست، دندان‌های تخت به هم متصل نبودند؛ بنابراین دلفین با این دهان نمی‌توانسته ماهی صید کند.
شباهت این دلفین با اره ماهی‌ها
بررسی و مطالعه دقیق، نشان داد که این دندان‌ها سائیدگی و خرابی بسیار کمی دارند. این بدان معناست که بسیار بعید به نظر می‌رسد که این حیوان در میان شن و ماسه‌ها به دنبال غذا می‌گشته. پس این دندان‌های بیل مانند برای چه بوده؟ محققان برای کشف این موضوع، رفتار حیوانات مدرنی که دندان‌هایشان از صورتشان بیرون زده را زیر ذره‌بین گرفتند؛ حیوانی مثل اره ماهی
پوزه اره ماهی‌ها شبیه اره برقی بلند و مسطح است و طبق مقاله منتشره در مجله کارنت بیولوژی در سال ۲۰۱۲، یک اره ماهی جوان، با کوبیدن غذا به دندان‌هایش، آن را پوست می‌کند. کاست دراین باره گفت:« آنها فقط سرشان را به جلو و عقب می‌برند و این باعث زخمی شدن، بیهوش شدن و کشته شدن طعمه می‌شود. دراین شرایط کار برای شکار و خوردن طعمه راحت‌تر خواهد بود.»
محققان بر این باورند که دلفین N. matakoi هم رفتار مشابهی داشته. مهره‌ها و استخوان‌های گردن این دلفین هم از این ایده حمایت می‌کنند. برخلاف بسیاری از دلفین‌های امروز، استخوان‌های گردن این جمجمه ۲۵ میلیون ساله، با هم ترکیب نشده‌اند، یعنی دامنه حرکتی گردن N. matakoi به مراتب بیشتر از دلفین‌های مدرن امروزی بوده و این دامنه حرکتی احتمالا به آنها کمک می‌کرده تا طعمه‌های خود را تا سرحد مرگ به اطراف بکوبند.
غذای اصلی دلفین matakoi چه بوده؟
از آنجا که دندان‌های N. matakoi سائیدگی زیادی نداشته، دانشمندان بعید می‌دانند که آیا این گونه دلفین‌ها از ماهی‌هایی با استخوان‌های سفت تغذیه می‌کرده‌اند و معتقدند که شاید آنها حیواناتی با بدن نرم، مثل ماهی مرکب و اختاپوس را می‌خوردند. در عین حال این احتمال هم وجود دارد که دندان‌های N. matakoi عملکرد اجتماعی یا جنسی برایشان داشته؛ هرچند که انجام بررسی‌های بیشتر دراین باره سخت و بعید است.
اعضای تیم گفته‌اند که باید بررسی‌های بیشتری درمورد نحوه استفاده از این دندان‌های عجیب و برآمده انجام شود تا دریابند که چرا این دلفین‌ها تکامل یافته اند و چرا دندان‌هایی این چنینی در گروه‌های مختلفی از حیوانات وجود دارد؟