بررسیهای جدید نشان میدهند که محور زمین به میزان ۳۱.۵ اینچ (۸۰ سانتیمتر) کج شده است. به گفته دانشمندان، دلیل این موضوع احتمالا به فعالیتهای انسانی مربوط است. محققان با اشاره به اینکه مقادیر زیادی آب از زیر زمین پمپاژ شده است میگویند این احتمال وجود دارد که بشر چرخش زمین را به میزان ۸۰ سانتیمتر به سمت شرق تغییر داده باشد.
به گزارش سرویس اخبار نجوم و فضا سایت شات ایکس و به نقل از ایتنا تارنمای «استاندارد» با انتشار گزارشی در این زمینه با اشاره به یافتههای منتشرشده در مجله «ژئوفیزیکال ریسرچ لترز» (Geophysical Research Letters) مینویسد که در فاصله سالهای ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۰ میلادی، حدود دوهزار و ۱۵۰ میلیارد تن آب زیرزمینی پمپاژ و استخراج شده است و ذخایر آبهای زیرزمینی مناطق شمال غربی هند و غرب آمریکای شمالی کاهش چشمگیری داشتهاند.
این گزارش میافزاید که بخش عمده این آب برای آشامیدن، آبیاری و در کشاورزی استفاده شده است، چراکه افزایش سریع جمعیت جهان و تغییرات اقلیمی به افزایش تقاضا منجر شده است. طبق اعلام سازمان ملل متحد، تغییرات اقلیمی هم بحران کمبود آب و هم خطرات مرتبط با آن را تشدید کرده است. طی بیست سال گذشته، ذخایر آب زمینی – شامل رطوبت خاک، برف و یخ – با سرعتی معادل یک سانتیمتر در سال کاهش یافته است که این امر پیامدهای عمدهای برای امنیت آبی داشته است.
چگونه پمپاژ آب باعث کج شدن محور زمین شده است؟
آبها پس از تبخیر به اقیانوسها بازمیگردند و سپس هنگام بارندگی دوباره به رودخانهها و دریاها بازمیگردند. درنتیجه، مقدار زیادی از آب روی کره زمین جابهجا و به اقیانوسها منتقل شده است. به همین دلیل، محور زمین با سرعتی حدود ۱.۷ اینچ (۴.۳ سانتیمتر) در سال تغییر کرده که در دوره ۱۸ ساله مورد مطالعه، این میزان مجموعا به ۷۸.۵ سانتیمتر رسیده است.
زمین هنگام چرخش در محور خود، مانند فرفرهای کج نوسان دارد (حدود ۵۰ سانتیمتر تا ۱۵۲ سانتیمتر در هر شش تا ۱۴ سال). به عبارت دیگر، توزیع آب روی سیاره ما بر توزیع جرم آن تاثیر میگذارد.
مقاله علمی که در همین راستا در مجله «نیچر» منتشر شده نشان داده است که سطح بالاتر دریاها سبب کاهش سرعت چرخش زمین شده، زیرا این موضوع، غلظت جرم سیاره را تغییر میدهد و باعث میشود که زمین کندتر از گذشته بچرخد.
با این حال، عوامل بسیاری بر سرعت چرخش سیاره ما تاثیر میگذارند، ازجمله جزر و مد اقیانوسها و ناپدید شدن یخچالهای طبیعی.
از دیگرسو کاهش آبهای زیرزمینی سهم قابل توجهی در افزایش میانگین جهانی سطح دریا (GMSL) داشته است.
کارشناسان میگویند دادههای مربوط به گرانش متغیر در طول زمان نشان دادهاند که میان مقادیر زیاد کاهش آبهای زیرزمینی و افزایش سطح دریا ارتباط وجود دارد. به گفته آنها، توزیع مجدد آب، سطح جهانی دریا را در فاصله ۱۸ سال تا سال ۲۰۱۰ به میزان ۰.۲۴ اینچ (۰.۶ سانتیمتر) افزایش داده است.
دانشمندان میگویند، بهرغم این افزایش اندک، سرعت توزیع آب در دهههای اخیر بهشکل قابلتوجهی افزایش یافته است. در عین حال آنها میگویند این روند همچنان ادامه یابد، زیرا به باور آنها تغییرات اقلیمی و افزایش جمعیت تقاضا برای آب را بیشتر خواهند کرد.
دانشمندان ارتباط سطح دریاها و چرخش زمین را به حرکات یک اسکیتباز نمایشی تشبیه میکنند. اگر اسکیتباز شروع به چرخیدن کند و بازوهایش را پایین بیاورد یا پاهایش را باز کند، سرعتش کاهش مییابد. به عبارت دیگر، زمانی که اسکیتبازان بازوهایشان را جمع میکنند سریعتر میچرخند.
به گفته محققان، اینکه فعالیتهای بشر بهشکل محسوسی سرعت چرخش زمین را تغییر داده موضوعی عجیب و بیسابقه است.