در حوزه امنیت سایبری، باتِ بد (bad bot)، بدافزاری است که برای اهداف خرابکارانه طراحی شده است. مجرمان با نصب باتهای مخرب روی رایانهها هدایتشان را بهدست میگیرند و از آنها برای خرابکاریهای دیگر مثل ارسال انبوهِ هرزنامه یا ترتیب دادن حملههای DDoS بهره میبرند. به شبکهی باتهای مشابه، باتنت (botnet) میگویند.
گزارش جدید شرکت امنیتی ایمپروا میگوید، ۴۷٫۴ درصد از ترافیک کل اینترنت در سال ۲۰۲۲ محصول فعالیت باتها بوده و آمار فوق در مقایسه با سال قبلی ۵٫۱ درصد افزایش یافته است. منظور از ترافیک اینترنت، حجم دادههایی است که در شبکه جهانی تولید و جابهجا میشود. مابقی ترافیک اینترنت یعنی ۵۲٫۶ درصد را انسانها تولید کردهاند که کمترین میزان در ۸ سال گذشته است. نتایج تحلیل فوق، تحت عنوان گزارش باتِ بد (Bad Bot Report) منتشر و در آن بر نگرانیهای عمده مرتبط با گسترش فناوری باتهای مخرب نیز تاکید شده است.
طی چهار سال گذشته، حجم ترافیک تولیدشده توسط باتهای بد هر سال رو به افزایش بوده است. باتهای شرور آثار زیانباری دارند و مجرمان گاهی حتی برای ترتیب دادن حملههای سایبری از آنها بهره میبرند.
سال گذشته میلادی حدود ۵۱٫۲ درصد ترافیک باتها را باتهای اصطلاحا «پیشرفته» تولید کرده بودند؛ در سال ۲۰۲۱ تنها ۲۵٫۹ درصد باتهای مولدِ ترافیک در اینترنت، پیشرفته محسوب میشدند.
تعداد حملهها به حسابهای کاربران اینترنت نیز ۱۵۵ درصد افزایش داشته است. طی سال گذشته حدود ۱۵ درصد تلاشها برای ورود به حسابهای کاربری از سوی مهاجمانی بوده است که قصد داشتند به حسابهای کاربران نفوذ کنند.
صنعت گردشگری با ۲۴٫۷ درصد، بیش از دیگران آماج حملههای باتمحور بوده است. بیشترین سهم ترافیک باتهای بد در بخش بازی (۵۸٫۷ درصد) و مخابرات (۴۷۰۷ درصد) و وبسایتها و اپلیکیشنهای مربوطه تولید شده است.
ترافیک رباتهای اینترنتی در آلمان بیش از سایر کشورها بوده است: ۶۸٫۶ درصد کل ترافیک اینترنت آلمان را رباتهای بد تولید کردهاند. ایرلند با ۴۵٫۱ درصد و سنگاپور با ۴۳٫۱ درصد در جایگاههای بعدی هستند. در آمریکا ۳۲٫۱ درصد ترافیک اینترنت ناشی از فعالیت رباتهای بد بود.
گفتنی است که همه باتهای اینترنتی بد و مخرب نیستند. بات در اصل نرمافزاری است که برای انجام خودکار وظایف خاصی طراحی میشود. بر همین اساس، باتهای خوب/سودمند میتوانند شماری از کارهای موردنیاز شرکتها یا وبسایتها را سریع و خودکار انجام دهند. مثلا، بعضی از باتها فضای مجازی را میکاوند و نتایج موتورهای جستجو را بهبود میدهند یا گونههای دیگری از آنها خوراکهای خبری را از تارنماهای خبری استخراج میکنند و بسته به علایق مخاطب به وی ارائه میدهند.