محققان بهتازگی موفق به ساخت کلاهی شدهاند که با حسگرهای اختصاصی خود میتواند سیگنالهای مغزی را شناسایی کند و با کمک آنها به کنترل رباتها بپردازد. این فناوری پتانسیلهای بسیار زیادی در حوزههای مختلف دارد و درعینحال گویی از درون فیلمهای علمی-تخیلی بیرون آمده است.
گروهی از پژوهشگران موفق به تولید حسگرهایی شدهاند که بهصورت «خشک» کار میکنند؛ یعنی برای خواندن سیگنالهای مغزی نیازی به ژل ندارند و میتوانند با یک ساختار سهبعدی روی مو و پوست سر قرار بگیرند. سپس میتوان از دادههای این حسگرها برای کنترل رباتها و دستگاهها استفاده کرد.
این فناوری توسط محققان دانشگاه فناوری سیدنی (UTS) با همراهی هاب نوآوریهای دفاعی و ارتش استرالیا ساخته شده است. کاربرد این دستگاه فراتر از مصارف نظامی است و میتواند در صنایع تولیدی، هوا فضا و سلامت هم بهکار گرفته شود. برای مثال، این حسگرها میتوانند به افراد دارای معلولیت کمک کنند ویلچر خود را کنترل نمایند یا بازوهای ربات را تکان دهند.
این حسگر جدید میتواند به شیوهای متفاوت روی مغز قرار بگیرد
الکتروانسفالوگرافی (EEG) یا نوار مغزی تکنیکی است که پزشکان از آن برای رصد سیگنالهای مغزی استفاده میکنند. در این روش الکترودهای خاصی روی سطح سر قرار داده میشوند. بااینحال، در اکثر روشهای EEG از حسگرهای «خیس» استفاده میشود که با نوعی ژل به سر میچسبند. این ژل گاهی میتواند ایجاد حساسیت کند و مشکلاتی را برای پوست بهوجود بیاورد.
درنتیجه، محققان حالا حسگرهایی بر پایه گرافین سهبعدی ساختهاند که بهصورت «خشک» کار میکنند و میتوانند با الگوهای مختلف روی سر قرار بگیرند. البته الگوی هشتضلعی ظاهراً بهترین عملکرد را دارد و میتواند با قرارگرفتن در یک کلاه کشی، روی سر گذاشته شود.
این حسگرهای جدید از طریق واقعیت افزوده میتوانند خط نگاه کاربر را پیدا کنند و بعد با کمک یک کامپیوتر به ترجمه سیگنالهایی بپردازند که میتوانند فرمانهایی برای به حرکت درآوردن رباتهای چهارپا باشند. به عبارت دیگر، میتوان رباتها را با فرمانهای مغزی هدایت کرد.
نتایج این پژوهش در مجله ACS Applied Nano Materials منتشر شده است.