هدست واقعیت ترکیبی (Mixed-Reality) اپل از داغ‌ترین مباحث امروزی پیرامون این ابَرشرکت آمریکایی‌ست که با وجود اطلاعات اندک و سکوت اپل، امکانات، قیمت و روند پذیرش آن موضوع تحلیلی‌های متعددی قرار گرفته است. این هدست که در حال حاضر از آن با عنوان Reality Pro نام برده می‌شود ظاهرا قرار است در سال جاری میلادی در مقیاسی کوچک با قیمتی نزدیک به 3 هزار دلار معرفی شود و بدین‌ترتیب شرایط کاملا متفاوتی نسبت به دیگر تولیدات سخت‌افزاری اپل خواهد داشت. شرایط پیش روی Reality Pro، آینده و اقبال آن نزد مشتریان و جایگاه این محصول در بین رقبا مواردی‌ست که در ژورنال این هفته بلومبرگ به قلم Mark Gurman در تاریخ یک‌شنبه 29 ژانویه 2023 (9 بهمن 1401) بررسی شده‌اند.
به‌گفته گورمن از نگاه برخی از مدیران رده بالای اپل که پروژه هدست واقعیت ترکیبی را به پیش می‌برند این رده از کالا در نهایت از شاخص‌ترین محصول اپل یعنی آیفون عبور خواهد کرد؛ بر پایه این باور نهایتا روزی فرا می‌رسد که یک هدست، همیشه و همه‌جا همراه کاربران بوده و آن‌ها را از به‌همراه داشتن لپ‌تاپ و حتی گوشی تلفن معاف خواهد کرد. برخی مدیران اپل حتی فراتر رفته و معتقدند که همین مدل ابتدایی نیز با وجود قیمت بالا- ظاهرا در حدود 3 هزار دلار- طعم آن چشم‌انداز وسوسه‌انگیز را به مصرف‌کنندگان خواهد چشاند. اما آیا این موضوع برای موفقیت کامل یک هدست کافی خواهد بود؟ پاسخ به این سوال دشوار است.
به گفته گورمن با وجود آن‌که حرکت به سمت واقعیت افزوده و مجازی می‌تواند روزی به جایگزینی این فناوری با آیفون منجر شود اما حتی پیش از آن احتمال بزرگی وجود دارد که اولین محصول اپل در این کلاس به چیزی تبدیل شود که سال‌هاست در این مجموعه وجود ندارد: یک بمب خبری! به گفته گورمن اولین هدست واقعیت ترکیبی اپل که احتمالا Reality Pro نامیده می‌شود همین امسال با حجم عظیمی از فناوری‌های جدیدی ارائه می‌شود که از آن میان به دو صفحه‌نمایش 4K داخلی، نمایشگر OLED انعطاف‌پذیر در جلو (که چشم‌های کاربران را نشان می‌دهد) و بیش از 12 دوربین مختلف که بدن کاربر، حرکات چشم و محیط خارجی را تحلیل می‌کنند اشاره شده است. این مجموعه از امکانات بی‌شک شگفت‌انگیز بوده و از هر محصول مشابه دیگری که در حال حاضر در بازار وجود دارد پیشرفته‌تر است.
این محصول اپل اما برای اکثر کاربران بسیار گران‌قیمت و غیر کاربردی‌ست چرا که باتری آن طبق خرهای تأیید نشده تنها 2 ساعت کار می‌کند، امکان استفاده مناسب از آن در محیط‌های خارجی وجود نداشته، طیف محتوا و ویژگی‌های محدودی را ارائه می‌کند و شکل و طراحی آن به‌گونه‌ای‌ست که استفاده از آن برای برخی کاربران ممکن است چندان راحت نباشد. این هدست همچنین گونه جدیدی از تغییر استراتژی را برای اپل به‌نمایش می‌گذارد که تا به امروز در دیگر محصولات این شرکت دیده نشده است؛ وقتی اپل در سال‌های گذشته وارد حوزه‌های سخت‌افزاری جدیدی مثل پخش‌کننده موسیقی، تلفن همراه، تبلت و ساعت هوشمند شد، این دسته از محصولات از مدت‌ها قبل در بازار حضور داشتند و استراتژی اپل بر پایه ساخت محصولی انقلابی برای کنار زدن رقبا شکل می‌گرفت. داستان در مورد رده نوپای هدست‌های AR/VR اما متفاوت است و کاربران برخلاف دیگر تولیدات سخت‌افزاری اپل در پله اول به داستان جذاب و اغواکننده‌ای برای رو آوردن به این رده از محصولات نیاز دارند.
ماجرا زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود که به‌گفته گورمن اپل هنوز اپلیکیشن انقلابی و بزرگی را برای این محصول خود نیافته و تنها به این دل بسته که تماشای ویدئوی فراگیر، تلفیق کامل با دیگر محصولات اپل و تماس ویدئویی پیشرفته مبنی بر VR کاربران را شیفته این محصول جدید جلب کند؛ رویکردی که از نگاه نویسنده بلومبرگ احتمالا کافی نخواهد بود. این مشکل برای نسل اول آیفون وجود نداشت چرا که اپل تجربه استفاده از محصولی را دگرگون ساخت که همه از قبل از آن استفاده می‌کردند؛ در زمینه آی‌پد نیز ماجرا به همین صورت بود و با آماده بودن پیش‌زمینه فکری دنیای فناوری برای تبلت‌ها، کاربری‌هایی مثل جایگزینی لپ‌تاپ یا یک دستگاه سرگرمی دم دستی به‌عنوان برگ‌های برنده اصلی در این زمینه مطرح شدند. تعداد فروش اولیه این دستگاه‌ها به‌خوبی نظریه فوق را تأیید می‌کنند جایی‌که آیفون اولیه تنها در چند ماه ابتدایی خود به فروش یک میلیونی دست یافته و آی‌پد این رقم فروش را تنها در عرض 28 روز طی کرد و این فقط تازه شروع کار بود جایی‌که فروش آیفون در سال دوم از 10 میلیون دستگاه عبور کرد و آی‌پد فقط در عرض 8 ماه به فروش رویایی 15 میلیونی دست پیدا کرد.
اپل واچ در سال 2015 بدون ارائه یک سناریوی استفاده بزرگ معرفی شد (هرچند کاربری‌های ورزشی و سلامتی و نمایش نوتیفیکیشن‌های گوشی در ادامه به‌سرعت به کاربری مهمی تبدیل شدند) و با وجود مشکلات اولیه‌ای مثل پروسسور کند و اپلیکیشن‌های نچندان فوق‌العاده توانست در عرض تنها یک سال فروش فوق‌العاده 10 میلیونی را رقم بزند. سازوکار هدست جدید اما حتی با توجه به برنامه‌ریزی‌های خود اپل نیز متفاوت بوده و از همین ابتدا از تولید تنها 1 میلیون دستگاه در سال نخست سخن به میان آمده است که تلویحا به این معناست که هدست جدید اپل (حداقل در ابتدا) پایین‌ترین حجم تولید را در بین دیگر محصولات این شرکت به‌خود اختصاص می‌دهد. این هدست همچنین برتری مشخصی را بر دیگر محصولات اپل ارائه نمی‌کند؛ استیو جابز در معرفی iPad آن را در زمینه‌هایی مثل مرور وب، تماشای ویدئو و مشاهده عکس در جایگاه بهتری از کامپیوتر Mac یا آیفون می‌دانست و اپل واچ نیز در ثبت فعالیت‌های فیزیکی کاربران بهتر از آیفون عمل می‌کرد. هدست جدید اپل اما احتمالا در هیچ زمینه‌ای به‌جز تماشای ویدئو یا تماس فیس‌تایمی بهتر از آیفون یا آی‌پد نیست و می‌توان به این امید که کاربران صرفا برای همین دو قابلیت مایل به پرداخت 3 هزار دلار ناقابل باشند کاملا به دیده تردید نگریست.
بر همین اساس در حالی‌که می‌توان انتظار داشت که Reality Pro در نگاه اول به‌عنوان محصولی برای کاربران عادی ارائه شوئد اما جایگاه آن در عمل احتمالا بیش‌تر به سمت یک نمونه اولیه مختص برنامه‌نویسان (developer prototype) متمایل خواهد بود که زمینه نرم‌افزاری را برای آینده و زمانی‌که نسخه ارزان‌تر و عملی‌تر دستگاه وارد بازار می‌شود آماده می‌کند. اپل در این میان مطمئنا نیم نگاهی به تجربه سایر تولیدکنندگان این عرصه نیز داشته؛ جایی‌که HoloLens مایکروسافت و Quest Pro متا اهداف آسانی برای پشت سر گذاشتن به‌نظر می‌رسند. HoloLens با قیمت حداقل 3,500 دلار از نگاه گورمن عملا یک پروژه شکست‌خورده به‌نظر می‌رسد و موج جدید تعدیل نیروها در مایکروسافت نیز به‌روشنی از اولویت پایین این بخش برای این غول نرم‌افزاری حکایت می‌کند. این شرایط تا حدودی برای دیگر رقیب 1,500 دلاری این عرصه یعنی Quest Pro نیز صادق است. تهدیدکننده‌ترین اطلاعات در این بخش به آماری تعلق دارد که سال گذشته از بازار واقعیت مجازی منتشر شد و بر پایه آن بیش از نیمی از هدست‌های 400 دلاری Quest (به‌عنوان محبوب‌ترین مدل در این رده) شش ماه بعد از خریداری شدن بدون استفاده بوده‌اند!
نگفته پیداست که هدست اپل مطمئنا بسیار پر زرق و برق‌تر و مدرن‌تر از هدست‌های موجود است اما تهدیدها و چالش‌های اشاره شده بی شک برای اپل نیز وجود داشته و با چاشنی قیمت بسیار بالا، دایره محدود کاربران و خریداران مردد و محتاط این چالش‌ها احتمالا وسیع‌تر نیز خواهند بود. یک سناریوی محتمل برای پرهیز از تبدیل Reality Pro به یک شکست تجاری بزرگ، تغییر جایگاه این محصول به پیش‌نمایش چیزی‌ست که در آینده خواهد آمد؛ این موضوع اما با فعالیت‌های تیم مارکتینگ اپل در تمامی این سال‌ها در تضاد است چرا که این مجموعه هیچ‌گاه مجبور به کم‌اهمیت جلوه دادن رونمایی از یک محصول جدید نبوده است. در هر حال رونمایی از این محصول نیازمند پیشرفت و رشد همه‌‌جانبه‌ای‌ست که به‌کارگیری توسعه‌دهندگان خارج از مجموعه اپل را برای ایجاد تجربه استفاده‌ای فراتر از آیفون یا آی‌پدهای فعلی، می‌طلبد. در این شرایط از نگاه گورمن اگر اپل در کاهش هزار دلاری قیمت و افزایش عمر باتری دستگاه موفق ظاهر شود می‌توان از یک دستاورد مشخص سخن گفت.
در نهایت اگر اپل روزی موفق به ارائه عینک واقعیت افزوده‌ای شود که در قیمت، ویژگی‌ها و عمر باتری مشابه آیفون عمل کند این محصول خیالی احتمالا چشم‌انداز فناوری را به همان صورتی متحول خواهد کرد که دیگر محصولات انقلابی این شرکت تا به امروز انجام داده‌اند اما تا فرا رسیدن آن روز شهرت اپل در ماه‌های پیش رو به‌عنوان یک سازنده تضمین‌شده جریان‌ساز در گذرگاه سخت هدست واقعیت ترکیبی در معرض خطر و تهدید قرار دارد.