یبوست در کودکان یک مشکل رایج است. یک کودک مبتلا به یبوست مدفوع سفت و خشک و حرکات روده کندی دارد. پیشگیری از یبوست در کودکان شامل آموزش زود هنگام توالت رفتن و تغییر در رژیم غذایی کودک است. خوشبختانه اکثر موارد یبوست در کودکان موقتی است.
تشویق فرزندتان به ایجاد تغییرات ساده در رژیم غذایی مانند خوردن میوه‌ها و سبزیجات غنی از فیبر و نوشیدن آب بیشتر می‌تواند تا حد زیادی به کاهش یبوست کودکان کمک کند. پزشک کودک شما ممکن است بتواند یبوست کودک را با ملین‌ها نیز درمان کرد.
علائم یبوست در کودکان
علائم و نشانه‌های یبوست در کودکان ممکن است شامل موارد زیر خواهد بود:
- کمتر از سه بار اجابت مزاج در هفته
- حرکات روده و دفع سخت و خشک
- درد هنگام اجابت مزاج
- دل درد
- رد مدفوع مایع یا خمیری در لباس زیر کودک
- خون روی مدفوع سفت
- اگر کودک شما از اجابت مزاج اجتناب کند.
- ممکن است متوجه شوید که کودکتان هنگام تلاش برای نگه داشتن مدفوع، پاهایش را روی هم می‌زند، باسن‌هایش را می‌فشرد، بدنش را می‌پیچاند یا چهره‌اش را می‌چرخاند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
یبوست در کودکان معمولا جدی نیست. با این حال، یبوست مزمن ممکن است منجر به عوارضی دیگر شده یا نشانه یک بیماری زمینه‌ای باشد. اگر یبوست بیش از دو هفته طول کشید یا با موارد زیر همراه بود، کودک خود را نزد پزشک ببرید.
- تب
- اجتناب از غذا خوردن
- خون در مدفوع
- تورم شکم
- کاهش وزن
- درد در هنگام اجابت مزاج
- قسمتی از روده که از مقعد خارج می شود (پرولپس رکتوم)
عوارض یبوست در کودکان
اگرچه یبوست در کودکان می‌تواند ناراحت کننده باشد، اما معمولا جدی نیست. با این حال، اگر یبوست مزمن شود، عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شکستگی های دردناک در پوست اطراف مقعد (شقاق مقعد)
- افتادگی رکتوم (زمانی که رکتوم از مقعد خارج می‌شود.)
- نگه داشتن مدفوع
- اجتناب از حرکات روده به دلیل درد، که باعث می‌شود مدفوع نهفته در کولون و رکتوم جمع شده و به بیرون نشت کند (انکوپرزیس)
یک کودک چقدر می‌تواند خروج مدفوع نداشته باشد؟
در حالی که برخی از کودکان نوپا هر روز و هرچند ساعت یکبار به صورت منظم به دستشویی می‌روند، کودکان دیگر می توانند دو، سه یا حتی تعداد بیشتری روز را بدون اجابت مزاج طی کنند. دیدن یک توالت خالی هر روز ممکن است والدین را دچار وحشت کند، اما یبوست در کودکان نوپا معمولاً نشانه بیماری جدی نیست.
اگر کودک 7 روز مدفوع نکرده باشد چه اتفاقی می‌افتد؟
یبوست معمولاً در کودکان نگران کننده نیست، اما گاهی اوقات می‌تواند نشانه یک بیماری جدی‌تر باشد. اگر یبوست کودک شما بیش از 2 هفته طول بکشد، ممکن است اتفاق دیگری رخ دهد. در صورت مشاهده تورم در شکم پس از 7 روز مدفوع نکردن یا حتی کمتر از این زمان، به پزشک اطفال خود مراجعه کنید.
چگونه از یبوست کودک جلوگیری کنیم؟
اطمینان حاصل کنید که کودک شما مقدار زیادی نوشیدنی می‌نوشد. به نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند و در عین حال مقدار زیادی غذا نمی‌خورند، شیر بدهید. نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، می‌توانند بین شیرخشک‌هایشان نوشیدنی اضافی آب بخورند.
به کودک خود غذاهای متنوعی از جمله میوه و سبزیجات فراوان بدهید که منبع خوبی از فیبر هستند.
فرزندتان را تشویق کنید که فعالیت بدنی داشته باشد.
کودک خود را به طور منظم روی گلدان یا توالت، بعد از غذا یا قبل از خواب بنشینید و او را تحسین کنید، خواه ناله کند یا نه. این امر مخصوصاً برای پسرانی که آموزش دیده‌اند مهم است، که ممکن است وقتی ایستاده گریه می‌کنند، مدفوع کردن را فراموش کنند.
اطمینان حاصل کنید که کودک شما می‌تواند هنگام استفاده از لگن یا توالت، پاهای خود را صاف روی زمین یا یک پله بگذارد تا در موقعیت مناسبی برای مدفوع قرار گیرد.
از کودک خود بپرسید که آیا در مورد استفاده از توالت احساس نگرانی می‌کنند؟ برخی از کودکان نمی‌خواهند در موقعیت‌های خاص مانند مهد کودک یا مدرسه، مدفوع کنند.
آرام و مطمئن باشید، به طوری که فرزندتان توالت رفتن را یک موقعیت استرس زا تلقی نکند. شما می‌خواهید کودکتان مدفوع را بخشی عادی از زندگی بداند، نه چیزی که از آن خجالت بکشد.
اگر می‌خواهید در مورد از بین بردن استرس ناشی از توالت رفتن برای فرزندتان راهنمایی کنید، با یک متخصص بهداشت یا اطفال صحبت کنید.
سریع ترین راه برای رفع یبوست شدید چیست؟
- مصرف خرده نان
- مصرف آب
- ورزش و تحرک کافی
- مصرف فیبر
- مصرف کافئین
- ملین‌های ملایم
- آدامس بدون قند
خیلی زود یبوست کودکان را درمان کنید!
اگر یبوست ادامه یافت یا به نظر می‌رسد که کودک در حال اذیت شدن است، با پزشک کودکان تماس بگیرید تا ویزیت را تعیین کند. مطمئن شوید که فرزندانتان فیبر بیشتری مصرف می کنند.
غذاهای پر فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات و نان سبوس دار می‌تواند به پیشگیری از یبوست کمک کنند. فیبر قابل هضم نیست، بنابراین با حرکت در طول روده ها به پاکسازی روده‌ها کمک می‌کند.