به گزارش سرویس ترجمه، سلیاک یک بیماری ژنتیکی خودایمن است، به طوری که سیستم ایمنی بدن در پاسخ به گلوتن فعال شده و به اشتباه باعث آسیب به روده کوچک میشود؛ گلوتن پروتئینی است که در گندم، جو و چاودار یافت میشود، بنابراین مصرف مواد غذایی حاوی این مواد با تحریک سیستم ایمنی، باعث از بین رفتن پرزهای روده باریک و کاهش سطح جذب میشود، سپس عوارض جدی به همراه خواهد داشت.
علائم بیماری سلیاک
علائم بیماری سلیاک ممکن است در میان افراد مختلف متفاوت باشد، رایجترین علائم این بیماری شامل دل درد، نفخ، احساس سیری، تمایل نداشتن به مصرف غذا، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، اسهال، یبوست، کم خونی، پوکی استخوان، سردرد، خستگی، آفتهای دهانی، درد مفاصل، اختلالات سیستم عصبی، ضعف و بیحسی در پاها میشود؛ علائم بیماری سلیاک در میان کودکان نیز شامل کوتاهی قد، اختلال در روند رشد، تأخیر در بلوغ و تحریکپذیری میشود.
عوارض بیماری سلیاک
با توجه به اطلاعات ارائه شده، عوارض بیماری سلیاک نیز شامل سقط جنین، نازایی، کم خونی شدید، کمبود ویتامینها و مواد معدنی، ابتلاء به پوکی استخوان زودرس، مشکلات عصبی مانند زوال عقل، میگرن و صرع، سرطان لنفوم روده، سرطان روده کوچک و ریزش مو میشود.
عوامل خطر بیماری سلیاک
نتایج بررسیهای انجام شده نشان میدهد افرادی که دارای ژنهای خاص مرتبط با سلیاک هستند در معرض ابتلاء به این بیماری قرار دارند. مصرف گلوتن در میان افرادی که زمینه ابتلاء به سلیاک دارند باعث ایجاد واکنش غیرطبیعی در سیستم ایمنی میشود. محققان در حال بررسی دیگر عوامل تأثیرگذار بر افزایش خطر ابتلاء به بیماری سلیاک هستند. برای نمونه، بعضی از عفونتها در اوایل زندگی و تعدادی از عفونتهای گوارشی خطر ابتلاء به بیماری سلیاک را افزایش میدهد، همچنین به نظر میرسد که تغییرات میکروبیوم روده نیز میتواند در این زمینه تأثیرگذار باشد.
روش تشخیص بیماری سلیاک
نمونهبرداری از روده و انجام آزمایش خون دو روش رایج برای تشخیص بیماری سلیاک هستند. بهطور معمول ابتدا از طریق آزمایش سرولوژی و ژنتیک بررسیهای لازم صورت میگیرد و در صورتی که آنتیبادیهای خاص در خون بالا باشند، احتمال بیماری سلیاک نیز وجود دارد، بعد از مثبت شدن جواب این آزمایش، لازم است برای اطمینان بیشتر نمونهبرداری روده نیز انجام شود؛ در این تست پزشکان میزان آسیبهای واردشده به روده کوچک را بررسی میکنند.
روش درمان بیماری سلیاک
بیماری سلیاک نیز مانند بسیاری از بیماریهای دیگر درمان قطعی ندارد و فقط به افراد توصیه میشود از رژیم غذایی فاقد گلوتن پیروی کنند، مهمترین غذاهایی که باید از وعدههای روزانه بیماران حذف شود شامل آرد چاودار، آرد سمولینا، نگهدارندهها و مواد افزودنی، بعضی از داروها و مکملهای غذایی میشود؛ همچنین لازم است قبل از مصرف هرگونه مواد غذایی بستهبندی شده اطلاعات روی بسته را به دقت بخوانید تا مشخص شود حاوی گلوتن است یا خیر. در صورتی که رژیم غذایی مخصوص بیماری سلیاک رعایت نشود، آسیبهای جدی به سلولهای روده وارد میشود.
در صورتی که آسیب روده کوچک شدید باشد و دچار التهاب شده باشد، پزشکان استروئیدها را تجویز میکنند. در طول فرآیند درمان نیز بیماران باید بهصورت مداوم توسط پزشک خود معاینه شوند تا مشخص شود بدن آنها چگونه به حذف گلوتن پاسخ داده است؛ دوره درمان این بیماری نیز برای افراد مختلف متفاوت است، گاهی برای سنین پایینتر زمان کمتری طول میکشد و برای درمان بزرگسالان شاید چندین سال نیز زمان ببرد.