در رقابت برای فرود اولین انسان‌ها در مریخ، ناسا روی فضاپیماهای مجهز به موتور موشک هسته‌ای شرط‌بندی کرده است؛ روشی که ناسا براساس آن می‌خواهد فضانوردان خود را به سیاره مریخ برساند.
اوایل سال جاری، ناسا از همکاری با آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (دارپا) برای ساخت موشکی خبر داد که از نیروی محرکه هسته‌ای برای حمل خدمه فضانوردان به مریخ استفاده می‌کند. این نوع فناوری زمان مورد نیاز برای رسیدن به مریخ را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد و باعث می‌شود پروازهای فضایی طولانی‌مدت برای انسان‌ها کمتر خطرآفرین باشد.
یک فضاپیمای معمولی که با سوزاندن سوخت مایع کار می‌کند، معمولا حدود هفت یا هشت ماه طول می‌کشد تا به سیاره مریخ برسد. دانشمندان گفته‌اند موتورهای موشکی هسته‌ای می‌توانند حداقل یک سوم از این زمان را از بین ببرند. به عبارت دیگر اگر سفر به مریخ با فضاپیمای معمولی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ روز زمان ببرد، فضاپیمای هسته‌ای ناسا قادر خواهد بود طول سفر را به ۸۰ تا ۱۰۰ روز کاهش دهد.
بیل نلسون، مدیر ناسا گفت: «این سفر کوتاه به خدمه انعطاف‌پذیری بیشتری در ماموریت‌های مریخ می‌دهد. شما به خودتان این امکان را می‌دهید که به‌جای اینکه دو یا سه سال ناپدید شوید، شاید برای سه هفته، چهار هفته در فضا باشید و در مدت زمان معقولی برگردید.»
کاهش تشعشع در ازای کاهش زمان سفر فضاپیما
به گزارش ان‌بی‌سی‌نیوز، یک سفر رفت و برگشت کوتاه‌تر به فضا یک معنای دیگر هم دارد و آن این است که فضانوردان در فضا کمتر در معرض تشعشعات کیهانی قرار خواهند گرفت. آمارها نشان داده است که بدون حفاظت از جو زمین و میدان مغناطیسی، انسان می‌تواند معادل یک سال کامل تشعشع روی زمین را تنها در یک روز در فضا دریافت کند. به گفته آژانس فضایی اروپا، این بدان معناست که برای مأموریت‌های مریخ، یک فضانورد می‌تواند ۷۰۰ برابر بیشتر از سطح زمین در معرض تشعشعات قرار گیرد.
برای کاهش این خطرات، آژانس دارپا در حال توسعه موشکی است که با نیروی محرکه حرارتی هسته‌ای کار می‌کند. این برنامه DRACO نامگذاری شده است.
این سیستم با استفاده از حرارت بالا از یک رآکتور شکافت، پیشران مایع را به گاز تبدیل می‌کند که از طریق یک نازل به فضاپیما منتقل می‌شود.
به گفته ناسا، این نوع پیشرانه می‌تواند نیروی رانش بیشتری ایجاد کند و حداقل سه برابر موشک‌های شیمیایی کارآمد باشد. این به معنای نیاز به حمل سوخت کمتر در فضاپیما است که فضای بیشتری را برای حمل تجهیزات، آزمایشگاه‌های علمی یا محموله‌های دیگر به سطح مریخ فراهم می‌کند.
استفانی تامپکینز، مدیر دارپا می‌گوید: «این تحول می‌تواند به‌طور کامل نحوه تفکر مردم را در مورد آنچه در فضا ممکن است تغییر دهد، چه در زمینه افزایش گنجایش فضاپیما و چه در زمینه سرعت سفر.»
و اگرچه این سیستم با انرژی هسته‌ای کار می‌کند اما نلسون می‌گوید که این روش کاملا روش امنی است: «از اورانیوم با غنای پایین به جای اورانیوم غنی‌شده استفاده می‌کنند. این یک فناوری هسته‌ای ایمن است.»
آزمایش‌های موتور موشک هسته‌ای این فضاپیما قرار است در فضا و با بالاترین ضریب ایمنی انجام شود. به گفته ناسا، اولین نمایش DRACO ممکن است در اوایل سال 2027 عملیاتی شود.
میزان کارایی فناوری هسته‌ای در فضاپیمای ناسا
دانیل دامباخر، مدیر اجرایی موسسه آمریکایی هوانوردی و فضانوردی، پیشرانه هسته‌ای را گامی بزرگ برای اکتشافات فضایی خوانده و گفته است: «ماموریت‌ها به مریخ به طور طبیعی شامل خطرات بی‌شماری برای سلامت انسان‌هاست اما فناوری هسته‌ای می‌تواند برخی از پیامدها، از جمله تلفات روانی خدمه‌های محصور در محیط تنگ فضاپیما را محدود کند.»
دامباخر می‌گوید: «جنبه روانی دوری از خانه برای مدت طولانی وجود دارد. چگونه ذهن انسان با قرارگرفتن در چیزی به اندازه یک اتوبوس مدرسه برای چندین ماه کنار می‌آید؟ چگونه ذهن را سرگرم کنیم؟ چگونه روحیه خود را حفظ کنیم؟ همه این چالش‌ها وقتی به مریخ می‌روید به‌طور تصاعدی رشد می‌کنند، بنابراین کوتاه‌تر کردن زمان سفر کار بسیار بزرگی است.»
نقشه‌های اولیه یک موتور موشک هسته‌ای در ابتدا در دهه ۱۹۶۰ ترسیم شد. اما این برنامه پس از حادثه تری مایل آیلند در سال ۱۹۷۹ و فاجعه چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ که افکار عمومی را علیه فناوری هسته‌ای همسو کرد متوقف شد.