بر اساس گزارش اخیر کمپانی سوئدی اریکسون، تعداد مشترکین فناوری نسل پنجم با افزایش روبهرو شده و در اقصی نقاط جهان از این تکنولوژی استقبال فزایندهای میشود. با این حال، میزان تاثیرگذاری پذیرش عمومی 5G بر درآمد فعالان مرتبط با این حوزه هنوز نامشخص به نظر میرسد. مطابق نسخه ژوئن 2023 گزارش اریکسون از دنیای موبایل و ارتباطات موسوم به Ericsson Mobility Report، رابطه مشخصی میان نفوذ فناوری نسل پنجم و افزایش درآمد مجموعههای ارائهدهنده خدمات 5G وجود دارد. یافتههای این گزارش نشان میدهد که در دو سال اخیر نرخ رشد مرکب سالانه یا CAGR در 20 بازار جهانی برتر نسل پنجم بر اساس تعداد مشترکین این فناوری در هر سال 3.5 و در مجموع 7 درصد بوده است.
اریکسون در گزارش خود از فرایند توسعه 5G در تمام نقاط جهان سخن گفته و پیشبینی کرده است که تا پایان سال جاری میلادی میزان مصرف کاربران گوشیهای هوشمند با استفاده از سرعت بالای این فناوری به طور متوسط ماهانه از 20 گیگابایت فراتر خواهد رفت. همچنین تحلیلگران این شرکت برآورد کردهاند که تا پایان سال 2028 میلادی، تعداد مشترکین فناوری نسل پنجم در سراسر جهان به 4.6 میلیارد نفر برسد که بیش از 50 درصد از کل مشترکین دستگاههای همراه به شمار میرود.
از سوی دیگر مطابق یافتههای این گزارش، کاربرد فناوری نسل چهارم نیز بیشتر شده و تنها در سهماهه نخست سال جاری میلادی با افزایش 59 میلیون نفری به 5.2 میلیارد کاربر رسیده است. با وجود این، پیشبینیهای اریکسون حکایت از آن دارد که این روند از امسال به تدریج کاهش مییابد و تا پایان سال 2028، با مهاجرت کاربران به 5G، به حدود 3.8 میلیارد نفر خواهد رسید.
از لحاظ منطقهای، بازار هند بهعنوان سریعترین منطقه در حال رشد 5G در جهان شناخته میشود و مطابق آمار اریکسون تا پایان سال 2022 میلادی، تعداد کاربران این فناوری در هند به 10 میلیون نفر رسیده است. به علاوه، تخمین زده میشود که تا پایان سال 2028 میلادی، حدود 57 درصد از مشترکین همراه این کشور به شبکه نسل پنجم متصل خواهند بود.
در آمریکای شمالی نیز روند مهاجرت به 5G از پیشبینیهای قبلی بیشتر بوده و تا پایان سال 2022 میلادی ضریب نفوذ این فناوری در میان مشترکین به 41 درصد رسیده که بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده است. بر اساس این گزارش، نرخ پذیرش 5G در آمریکای شمالی در سال 2023 روند ثابتی خواهد داشت و تا پایان امسال شاهد حضور بیش از 250 میلیون مشترک فناوری نسل پنجم خواهد بود. رقمی که انتظار میرود تا سال 2028 میلادی به 410 میلیون نفر برسد و در آن زمان فناوری 5G بیش از 90 درصد کل مشترکین شبکه همراه را در این منطقه تشکیل میدهد.
به گزارش اریکسون، تاکنون حدود 240 اپراتور در سراسر جهان خدمات تجاری 5G را ارائه میکنند که از این میان 35 اپراتور شبکه نسل پنجم مستقل یا 5G Standalone را راهاندازی کردهاند. همچنین در میان متداولترین سرویسهای 5G برای مصرفکنندگان میتوان به مواردی همچون پهنای باند موبایل بهبودیافته یا در اصطلاح eMBB (کوتاهشده enhanced Mobile BroadBand)، دسترسی بیسیم ثابت 5G یا FWA (مخفف Fixed Wireless Access)، بازی و سرویسهای مبتنی بر واقعیت مجازی و افزوده اشاره کرد. مطابق این گزارش، در حال حاضر بیش از 100 اپراتور خدمات دسترسی بیسیم ثابت را از طریق 5G ارائه میکنند و تخمین زده میشود که تا سال 2028 میلادی حدود 80 درصد از اتصالات FWA بر بستر تکنولوژی نسل پنجم صورت پذیرد.
فردریک جیدلینگ (Fredrik Jejdling)، معاون اجرایی و رئیس بخش شبکه اریکسون در این باره میگوید: «پذیرش جهانی فناوری 5G از یک میلیارد اشتراک فراتر رفته و رشد درآمد مطلوبی را برای ارائهدهندگان خدمات ارتباطی در بازارهای پیشرو نسل پنجم به ارمغان آورده است. ما اینک شاهد پیوند قوی میان افزایش اشتراکهای 5G و درآمد [حاصل از] سرویسهای [این فناوری] هستیم. طی دو سال گذشته، معرفی خدمات نسل پنجم در بیست بازار برتر به افزایش هفت درصدی درآمد انجامیده است. این روند ارزش رو به رشد 5G را نشان میدهد که به کاربران و ارائهدهندگان خدمات به طور یکسان نفع میرساند.»
البته درآمدزایی این بازار، علیرغم ادعای افزایش 7 درصدی درآمد 5G از سوی اریکسون، با توجه به تصویر پیش رو اندکی پیچیده به نظر میرسد. بر اساس گزارش اریکسون «راهاندازی خدمات 5G به ارائهدهندگان خدمات این امکان را میدهد تا فعالانه به سوی دریافت تعرفههای بالاتر موبایل بروند و در عین حال ارزش افزوده بیشتری را در اختیار مصرفکنندگان قرار دهند». در ادامه گزارش هم چنین آمده که «برای ارائه دهندگان خدمات، خلق ارزش بیشتر برای مصرفکنندگان و شرکتها به معنی فرصتهای تازه فروش و افزایش درآمد است. در واقع با بلوغ شبکهها و اکوسیستمهای 5G، طیف وسیعتری از خدمات و برنامههای کاربردی توسعه خواهد یافت و ارزش بیشتری برای مشتریان تولید خواهد شد.»
البته به نظر میرسد که رضایت از رشد درآمد مرتبط با 5G با گزارش بسیاری از اپراتورها همنوا نیست و تعداد محدودی از این شرکتها رونق مورد اشاره معاون اجرایی اریکسون را تجربه کردهاند. در واقع، اپراتورهای اروپایی اغلب برای به دست آوردن امکانات مورد نیاز توسعه زیرساختها، در حال لابی برای به دست آوردن پول نقد هستند. از این رو افزایش 7 درصدی درآمد این فناوری هرچند ممکن است از یک جهت مثبت ارزیابی شود، اما ضروری است با میزان هزینه اپراتورها برای توسعه بستر 5G نیز متناسب باشد. علاوه بر این، در گزارش اریکسون خاطر نشان شده است که تنها ۲۲ درصد از ارائهدهندگان خدمات 5G، بهای خدمات این تکنولوژی را نسبت به فناوری نسل چهارم، به نحو محسوس افزایش دادهاند.
به این ترتیب ظاهرا اغلب اپراتورها از ارائه خدمات 5G، دست کم در بخش مصرفی، درآمد بیشتری کسب نمیکنند. امری که به طور کلی با دیگر گزارشها در این خصوص نیز مطابقت دارد. از این رو ممکن است تصویر جذاب درآمدی ارائهشده توسط اریکسون، بیشتر در بخش B2B یا شبکههای خصوصی محقق شده باشد. حال آن که این بخش نوپا و نوظهور به شمار میرود و تا بلوغ کامل راه زیادی در پیش دارد. بنابراین با آن که روند فناوری نسل پنجم در مجموع مثبت به نظر میرسد، بازار باید برای جشن گرفتن دوران رونق و درآمدزایی این فناوری اندکی در انتظار باقی بماند.