نرخ ارز درحال نوسان است و کالاهایی که مستقیما با این نرخ در ارتباط هستند اکنون با کاهش عرضه روبه‌رو شده‌اند. با کاهش عرضه محصولات فناوری افزایش قیمت نیز دربازار اتفاق افتاده که نارضایتی خریداران را به دنبال داشته است.
به گزارش سرویس اخبار سخت افزار سایت شات ایکس و به نقل از کلیک جام جم اگر سری به بازارهای مختلف حوزه فناوری و تجهیزات آن بزنید متوجه خواهید شد که فروشندگان خیلی میل به فروش ندارند و از اعلام قیمت خودداری می‌کنند.همچنین اغلب صحبت‌هایی که در بازار می‌شود مربوط به حوزه ارز است و هر چند دقیقه یکبار نرخ آن اعلام می‌شود. قیمت ارز آن‌قدر دربازارهای مختلف اکنون درحال تکرارواعلام است که گویی افراد درمیدان۱۵خرداد یا فردوسی مشغول معامله هستند. این موضوع تاثیر زیادی بر عرضه کالاها در بازارداشته است.
چندی پیش در راستای اجرای سیاست‌های جدید ارزی دولت نرخ ارز نیما حذف شد و به بازار ارز تجاری منتقل شد. نرخ نیما در ابتدای فعالیت دولت چهاردهم از پایه حدود ۴۴ هزار تومان به نزدیک ۵۵ هزار تومان رسید و پس از آن حذف شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود نیمی از واردات کشور با ارز نیمایی انجام می‌شود و افزایش نرخ از پایه ۴۴ هزار تومان به حدود ۶۴ هزار تومان بازار ارز توافقی باعث خواهد شد اقلامی که این ارز را دریافت می‌کردند با رشد نرخ همراه باشند.
در واقع متقاضیان این نوع کالاها باید برای خرید پول بیشتری بپردازند و اگر این روزها کسی نیاز به تجهیزات فناوری داشته باشد از گرانی اتفاق افتاده نیز باید بیشتر پرداختی داشته باشد؛ به این دلیل که عرضه در بازار کاهش چشمگیری داشته است.
حالا نکته اصلی اینجاست که ارز نیمایی سال۹۷ زمانی که نوسانات ارزی اتفاق افتاد، متولد شد. حوزه فناوری اطلاعات از دو جهت برای تامین ارز درگیر است. فعالان این صنف معتقدند با افزایش نرخ ارز و انتقال آن به بازار ارز تجاری باعث افزایش قیمت کالاهای حوزه فناوری خواهدشد.این درحالی است که عبدالناصر همتی،وزیر امور اقتصادی و دارایی معتقد بود تعدد نرخ باعث رانت و فساد خواهد شد و دولت تصمیم دارد تعداد آنها را کاهش دهد.
از سوی دیگر بانک مرکزی اعلام کرده همه نرخ‌ها به تدریج وارد بازار ارز تجاری خواهد شد. نکته قابل توجه اینجاست که برخی تجار در این زمینه از انتقال این ارز از سامانه نیما به بازار ارز تجاری گلایه دارند و معتقدند تخصیص ارز نیما برای تلفن همراه مدت‌هاست قطع شده و کارشناسان این حوزه حذف آن را مثبت تلقی می‌کنند، اما از عدم همکاری بانک‌ها در تامین ارز توافقی می‌گویند و به گفته آنها بانک‌ها از رسوب ریالی و ارزی پول تجار سود می‌برند و بازرگانان در صف تخصیص ارز مانده‌اند.
گرانی؛ نتیجه تغییر نرخ ارز
با سیاست جدید بانک مرکزی مبنی بر تجمیع انواع مبادلات ارزی از جمله ارز نیما در بازار ارز تجاری (توافقی) تا اول بهمن‌ماه، در دو مرحله تمام معاملات ارزی به بازار ارز تجاری مرکز مبادله منتقل خواهد شد.حوزه فناوری اطلاعات برای تامین تجهیزات، کالاهای آی‌تی و واردات انواع تلفن‌های همراه همواره با تخصیص ارز درگیر بوده است و در سال‌های اخیر فعالان این حوزه با چالش‌های متعددی دست و پنجه نرم کردند.
مسعود شکرانی، رئیس کمیسیون تامین تجهیزات و کالای فناوری اطلاعات سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران در گفت‌و‌گو با کلیک به موضوع حذف ارز نیمایی و نوساناتی که در بازار ارز وجود دارد، اشاره و تصریح کرد: زمانی که نرخ ارز افزایش می‌یابد درخواست‌های صوری برای ارز کاهش می‌یابد و واردکنندگان شناسنامه‌دار می‌توانند ارز دریافت کنند.وی افزود: مشکل اصلی که در این حوزه شاهد بودیم سهمیه‌بندی نامناسب بود که در وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام شده بود که این موضوع ظاهرا حل شده و سهمیه بخش فناوری اطلاعات افزایش داشته است. با توجه به تغییر سامانه نرخ ارز به نظر می‌رسد معطلی واردکنندگان برای دریافت ارز کوتاه شود که این موضوع برای تجار بهتر و مطلوب‌تر خواهد بود.
این درحالی است که در طول یکسال گذشته صف دریافت ارز برای واردات کالاهای حوزه فناوری اطلاعات طولانی بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد تخصیص ارز نیمایی برای واردات موبایل و لپتاپ مدتی است حذف شده و انتقال آن به بازار دیگر باعث تغییر نرخ در این بازار نخواهد شد.
بانک‌ها و نحوه انتقال ارز
ظاهرا بانک‌ها اولین مقصر گرانی محصولات حوزه فناوری اطلاعات هستند. به این دلیل که ریال تجارازهمان ابتدای ثبت درخواست برای تخصیص ارز درسامانه ارزتوافقی توسط بانک عامل بلوکه می‌شود وبازرگانان درصف تخصیص قرار می‌گیرند. مشکل زمانی ایجاد می‌شود که صف تخصیص ارز در بهترین حالت حداقل ۱۰روز زمان می‌برد. دراین شرایط مبلغ ریالی قابل توجهی در بانک‌ها بلوکه می‌شود و این اتفاق نرخ نکول و سودی را برای آنها ایجاد خواهد کرد.
ازطرف دیگر، بانک‌ها در زمان معامله نیز ارز را از فروشنده در همان سامانه ارز توافقی می‌خرند، اما با تاخیر ارز را به تجار تحویل می‌دهند. بنابراین بانک‌ها فرآیند تامین و تخصیص ارز را تا ۲۰ روز طول می‌دهند و درنتیجه از محل رسوب ریالی و ارزی سود می‌کنند. کارشناسان معتقدند بانک مرکزی در این زمینه باید ورود کند تا واردات تجهیزات الکترونیکی آسان شود.
محمدحسین علی‌اکبری - سر دبیر