کلید چنج اور تعویض منبع تغذیه از اصلی به اضطراری یا بلعکس را برعهده دارد، یعنی با کمک این برد می توان از دو منبع تغذیه استفاده کرد تا در هر لحظه فقط از یک منبع جریان برق استفاده شود. بنابراین کلید چنج اور بررسی می کند کند تا یکی از دو منبع تغذیه اصلی یا اضطراری فعال باشد. برای استفاده از یک منبع تغذیه باید منبع دیگر قطع باشد. شرکت برق افشان عرضه کننده انواع کلید چنج اور قصد دارد تا در این مقاله به بررسی کامل کلید چنج اور بپردازد.
کلید چنج اور اتوماتیک نمونه ای پیشرفته ای از بردهای چنج اور است. به صورت خودکار تعویض یا تغییر منبع تغذیه و تولید برق از طریق کلید چنج اور و یا دو کلید موتوردار انجام می شود.
در صورتی که از دیزل ژنراتور برای تامین برق در محل کسب و کار خود استفاده می کنید زمانی که برق اصلی قطع شود با وجود سیستم اتوماتیک چنج اور، دیزل ژنراتور به عنوان منبع تغذیه فعال می شود و زمانی که برق اصلی مجدد وصل شد، برق اضطراری دیزل ژنراتور قطع خواهد شد. این عملکرد یکی از مزیت های چنج اور محسوب میشود.
علاوه بر کلید اتوماتیک چنج اور، برد چنج اور دستی نیز وجود دارد که سه حالت دارد. کلید چنج اور دستی سه حالت صفر، یک، دو را دارد. حالت صفر خاموش بودن را نشان می دهد، یک نشان دهنده برق شهر و حالت دو نیز برق دیزل ژنراتور را نشان می دهد.
برای استفاده از تابلو چنج اور دستی باید کاربری را برای فعال یا غیر فعال کردن آن مشخص کنید چون عملکرد اتوماتیک ندارد و متصدی باید به صورت دستی آن را تنظیم نماید. باید بدانید که کلید چنج اور دستی برای جریان های تک فاز مناسب است اما اگر قصد استفاده برای جریان های سه فاز را دارید بسیار خطرناک است.
کلیدهای چنج اور به صورت سه فاز و کلید چنج اور تک فاز وجود دارند. کلیدهای چنج اور سه فاز برای مکان هایی که از برق سه فاز استفاده می کنند کاربرد دارد مانند تامین برق ساختمان ها و هتل ها و کارخانجات. در واقع کلید چنج اور دو وظیفه مهم برعهده دارد:
یا برق شهر را به عنوان منبع تغذیه مشخص کرده و به مصرف کننده منتقل می کند یا منبع تغذیه توسط کلید چنج اور به دیزل ژنراتور تغییر کرده و به مصرف کننده هدایت خواهد شد. کاربرد دیگر چنج اور سه فاز، معکوس کردن دور ژنراتور است . کلید چنج اور تک فاز نیز برای شرایطی که از برق تک فاز استفاده می شود ، کاربرد دارد مانند زمانی که می خواهند دور الکتروموتورهای تک فاز را تنظیم کنند.
کلید چنج اور اتوماتیک
در کلید چنج اور اتوماتیک، موتور با گیربکس به مکانیزم فرمان جهت تغییر حالت کلید وصل می شود که قابلیت تغییر وضعیت کلید را از راه دور دارد. البته میتوان علاوه بر سیستم موتوری وضعیت کلید را با اهرم و به صورت دستی تغییر داد. برای ایجاد تغییرات در وضعیت پلاتین‌های کلید چنج اور اتوماتیک نیاز به مدار فرمان خارجی می باشد.
برای مثال فرمان قطع و وصل کلید را می توان به سه روش انجام داد از طریق رله های چنج آور، برد دیزل ژنراتور و یا مدارهای سفارشی. در تصویر فوق نمونه کلید چنج آور موتوردار (motorized changeover switch) نشان داده شده است.
کلید چنچ اور دستی
کلید چنج اور دستی (manual changeover switch) فقط برای تابلوهای فرعی و انتقال بار با توان پایین استفادخ می شود. کلید چن اور دستی برای انتقال بار با آمپر بالا و استفاده در تابلوهای اصلی گزینه مناسبی نیست. کلید چنج اور قدرت برای انتقال بار تا چند هزار آمپر در تاسیسات بزرگ و پیچیده کاربرد دارد.
در واقع کلیدهای چنج آور قدرت یا کلید دوطرفه، بر اساس نوع فرمان به دسته کلید دستی، کلید موتور دار و کلید اتوماتیک تقسیم می شود که دارای سه حال خاموش، اتصال ورودی یک و ورودی دو است. این نوع کلیدها در دو مدل سه و چهار پل دارند که با لوازم جانبی مانند انواع پلاتین کمکی، هندل، اینترلاک ها و … ارائه می شوند.
کلیدهای چنج آور از یک مکانیزم واحد که شامل ترکیبی از دو کلید قطع و وصل است، تشکیل می شود که بین آن ها از سیستم های اینترلاک یا بازدارنده نیز استفاده می شود. در ادامه به بررسی کلیدهای دستی خواهیم پرداخت.
مزایای استفاد از کلید چنج آور
- عرضه کلید چن اور با لوازم جانبی گسترده مانند انواع هندل، پلاتین های کمکی و …
- فراهم کردن امکان اتصال به رله های چنج آور و انواع مدار الکتریکی برای ساخت چنج آور اتوماتیک
- امکان قفل مکانیزم از محل برای جلوگیری از عدم عملکرد دستی و کنترل از راه دور
- امکان عملکرد به صورت دستی و کنترل از راه دور
و …
کلید چنج اور دستی دارای مکانیزم فرمان دستی است و داخل تابلو برق ها نصب می شود. متصدی این کلید می تواند با اهرم قطع و وصلی که روی درب تابلو قرار دارد وضعیت کلید را تغییر دهد وحالت های قطع، وصل ورودی اول و یا ورودی دوم را تنظیم کند. همانطور که گفتیم اهرم قطع و وصل دارای اینترلاک است و هنگام قطع بودن دستگاه می توان درب تابلو را باز کرد.
همچنین می توان از سیستم قفل بر روی کلید ها نیز استفاده کرد که در کنار اینترلاک درب تابلو برای کلید چنج اور دستی پیاده سازی شده است. طبق توضیحاتی که گفته شد نمی توان کلید چنج اور دستی را در مدارهای خودکار و اتوماتیک استفاده کرد چون به صورت دستی پیاده سازی شده است.