شرکت فریم‌ورک که اخیرا لپ‌تاپ ماژولار Framework Laptop 13 را معرفی کرده بود، حالا از لپ‌تاپ جدید Framework Laptop 16 با گرافیک قابل ارتقا و کیبورد قابل تعویض رونمایی کرده است. فریم‌ورک شرکتی است که لپ‌تاپ‌هایی متفاوت با تمرکز روی تعمیرپذیری و قابلیت ارتقای آسان عرضه می‌کند.
مشخصات Framework Laptop 16
این لپ‌تاپ یک مدل ۱۶ اینچی است که قابلیت تعمیرپذیری و ارتقاپذیری بالایی دارد. فریم‌ورک ۱۶ بر پایه سه سیستم اصلی ساخته شده که شامل Input Module system, Expansion Bay system و Expansion Card system می‌شوند.
لپ‌تاپ Framework Laptop 16 از یک کیبورد قابل تعویض متشکل از ماژول‌های ورودی (Input Modules) با اندازه‌های مختلف بهره می‌برد. این ماژول‌ها شامل سه نوع Small, Medium و Large می‌شوند و هر کدام از آن‌ها با Laptop 16 سازگار هستند. ماژول Small برای انجام کارهای خاصی مثل شخصی‌سازی رنگ و اسلایدرهای بازخورد لرزشی ارایه شده‌اند، در حالیک‌ه ماژول Medium شامل نام‌پدها، ماکروپدها و نمایشگرهای ثانویه می‌شود. ماژول Large هم شامل کیبوردها می‌شود که امکان اضافه کردن نور RGB به لپ‌تاپ را فراهم خواهد کرد.
گفتنی است ماژول‌های ورودی همگی هات‌سوآپ هستند و روی میکروکنترلر Raspberry Pi RP2040 اجرا می‌شوند. Framework نرم‌افزار این میکروکنترلر را به صورت منبع باز منتشر کرده تا سایر کاربران بتوانند ماژول‌های اختصاصی خودشان را بسازند. این شرکت می‌گوید کاربران می‌تواند هر چیزی را د داخل یک Input Module درست کنند که شامل اسلایدرها، نمایشگرهای لمسی، نوت‌پدهای e-ink، کارتخوان‌های هوشمند و … می‌شوند.
اما شاید مهمترین بخش Framework Laptop 16 مربوط به Expansion Bay system باشد. این سیستم در واقع یک اینترفیس قابل‌پیکره‌بندی PCIe x8 است که می‌تواند با انواع کارت‌ها سازگار باشد. این کارت‌ها می‌توانند یک کارت حافظه دوگانه M.2 SSD با ۱۶ ترابایت حافظه اضافی، کارت‌های ثبت ویدیو یا کارت‌های گرافیکی باشند.
لازم به ذکر است شرکت‌های دیگری مثل Alienware نیز تلاش کرده‌اند تا لپ‌تاپ‌هایی با گرافیک قابل‌ارتقا ارائه کنند. برخی شرکت‌ها نیز لپ‌تاپ‌هایی با گرافیک‌های MXM که قابل تعویض هستند عرضه کرده‌اند. اما این نوع لپ‌تاپ‌ها بسیار نادر هستند و در تعداد محدودی روانه بازار می‌شوند. خوشبختانه Framework اسناد Expansion Bay system را به صورت متن باز منتشر کرده است که می‌تواند سایر شرکت‌ها را ترغیب به تولید کارت‌های گرافیکی قابل‌تعویض بکند.
لپ‌تاپ Laptop 16 نیز مثل Framework Laptop 13 از Expansion Card system استفاده می‌کند که به کاربران اجازه وارد کردن کارت‌های کوچک I/O به داخل پورت‌های داخلی USB4 را می‌دهد. این لپ‌تاپ همنین جک صوتی ۳.۵ میلی‌متری را با یک Audio Expansion Card جایگزین کرده است. این سیستم اجازه انتخاب بین صدای آنالوگ یا یک پورت USB برای وصل کردن یک هدست USB را فراهم خواهد کرد.
قیمت و زمان عرضه Framework Laptop 16 هنوز اعلام نشده اما انتظار می‌رود که در نیمه اول ۲۰۲۳ شاهد عرضه اولین نمونه‌های آن باشیم.