بحران آب به یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای قرن بیست و یکم تبدیل شده است، با رشد سریع جمعیت و افزایش آلودگی‌های صنعتی و شیمیایی و اثرات جدی تغییرات اقلیمی، منابع آب شیرین به‌طور بی‌سابقه‌ای تحت کاهش‌یافته است، به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان، دسترسی به آب پاک و سالم برای انسان‌ها یک نیاز حیاتی و اساسی است که هر روز بحرانی‌تر می‌شود.
تغییرات اقلیمی یکی از عوامل اصلی در ایجاد بحران آب است، با افزایش دما، تبخیر آب‌های سطحی بیشتر شده و بسیاری از منابع آبی کاهش یافته‌اند، رشد سریع جمعیت جهانی باعث افزایش تقاضا برای آب شده و آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی ناپایدار به کاهش کیفیت آب منجر شده است. در این شرایط، دسترسی به آب تمیز برای میلیون‌ها نفر از مردم جهان دشوار و در بسیاری از مناطق غیرممکن شده است.
به گزارش سرویس اخبار محیط زیست سایت شات ایکس و به نقل از ایمنا در پاسخ به این بحران جهانی، فناوری‌های نوین تصفیه آب به‌ویژه پلاسمای سرد به یکی از راهکارهای امیدوارکننده تبدیل شده است، پلاسمای سرد حالتی از ماده است که در دماهای پایین‌تر از پلاسمای گرم تشکیل می‌شود و ویژگی‌های خاصی برای تصفیه آب آلوده دارد. این فناوری از طریق فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی قادر به از بین بردن آلودگی‌های میکروبی، شیمیایی و ویروسی موجود در آب است. نکته حائز اهمیت این است که پلاسمای سرد بدون نیاز به استفاده از مواد شیمیایی اضافی می‌تواند آب را تصفیه کرده و آن را برای مصرف انسان بی‌خطر کند.
با افزایش تقاضا برای آب سالم و چالش‌های پیش رو در تأمین آن، پلاسمای سرد به‌عنوان یک فناوری پیشرفته و سازگار با محیط زیست می‌تواند نقش مهمی در حل بحران جهانی آب ایفا کند. این فناوری می‌تواند به میلیون‌ها نفر از مردم جهان دسترسی به آب پاک و سالم را ممکن سازد و از اثرات منفی بحران آب بر سلامت و معیشت آنها جلوگیری کند. در همین راستا و به منظور بررسی دقیق‌تر این فناوری پیشرفته با شهره بنی‌اسد، پژوهش‌گر حوزه آب و فناوری به بحث و گفت‌وگو نشستیم.
وی در رابطه با پلاسمای سرد، عملکرد و کارایی آن اظهار می‌کند: پلاسمای سرد به حالت خاصی از ماده اشاره دارد که در آن گاز به دماهای پایین‌تر از دمای پلاسمای گرم وجود دارد، اما هنوز یونیزه شده است، این حالت به‌وسیله میدان‌های الکتریکی یا حرارتی ایجاد می‌شود. در این فرآیند، الکترون‌ها از اتم‌ها جدا شده و ذرات فعال نظیر یون‌ها و رادیکال‌های آزاد تولید می‌شود.
پژوهش‌گر حوزه آب و فناوری می‌افزاید: این ذرات فعال می‌توانند باکتری‌ها، ویروس‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها را به‌طور مؤثر غیرفعال کنند. به‌عنوان مثال، تحقیقات نشان داده‌اند که پلاسمای سرد قادر است بیش از ۹۹.۹% از باکتری‌های موجود در آب را در عرض چند دقیقه نابود کند، یکی دیگر از ویژگی‌های جالب پلاسمای سرد این است که می‌تواند به‌صورت هم‌زمان چندین نوع آلودگی را از بین ببرد. به‌عنوان نمونه، علاوه بر میکروارگانیسم‌ها، می‌تواند مواد شیمیایی مضر و بوی نامطبوع را نیز حذف کند، این امر به‌ویژه در تصفیه آب‌های آلوده به پاتوژن‌های خطرناک و مواد شیمیایی سمی بسیار ارزشمند است.
بنی‌اسد با اشاره به اینکه یکی از بزرگ‌ترین مزایای این فناوری، عدم نیاز به مواد شیمیایی است، در روش‌های سنتی مانند استفاده از کلر، محصولات جانبی مضر می‌توانند به‌وجود بیایند که ممکن است حتی بر سلامت انسان‌ها تأثیر بگذارند، بیان می‌کند: در تصفیه آب با پلاسمای سرد، به‌دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی، می‌توانیم به آب پاک‌تری دست پیدا کنیم. علاوه بر این، پلاسمای سرد به‌سرعت می‌تواند باکتری‌ها و ویروس‌ها را نابود کند، که این ویژگی در مواقع اضطراری بسیار حیاتی است، باید اشاره کنم که پلاسمای سرد قابلیت بسیار بالایی در نابود کردن میکروارگانیسم‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک دارد و این ویژگی می‌تواند به‌ویژه در شرایطی که آلودگی آب به دلیل ظهور پاتوژن‌های جدید و مقاوم افزایش یافته، اهمیت زیادی پیدا کند که در واقع، استفاده از این فناوری می‌تواند به مقابله با بحران‌های بهداشتی ناشی از آلودگی آب کمک کند.
تصفیه آب با پلاسمای سرد راهکاری امیدوارکننده برای رفع چالش‌های آبی
وی با بیان اینکه چندین چالش وجود دارد، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها، هزینه بالای تجهیزات تولید پلاسمای سرد است، می‌گوید: این تجهیزات به دلیل فناوری پیشرفته‌ای که دارند، به‌طور معمول گران‌قیمت هستند و این ممکن است مانع از استفاده گسترده از این فناوری در کشورهای در حال توسعه شود، ما باید توجه کنیم که کیفیت آب تصفیه‌شده نیز باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. بررسی میکروبی و شیمیایی آب تصفیه‌شده با پلاسمای سرد ضروری است تا اطمینان حاصل شود که این آب از نظر بهداشتی در سطح استانداردهای لازم قرار دارد. تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است تا پروتکل‌های مناسبی برای ارزیابی کیفیت آب تصفیه‌شده تدوین شود.
پژوهش‌گر حوزه آب و فناوری خاطرنشان می‌کند: امیدوارم که با ادامه تحقیقات و توسعه در این حوزه، فناوری تصفیه آب با پلاسمای سرد بتواند به‌عنوان یک راهکار پایدار و مؤثر برای تأمین آب سالم و پاک مطرح شود. با توجه به بحران‌های آب و چالش‌های زیست‌محیطی موجود، این فناوری می‌تواند به‌طور مؤثری به بهبود کیفیت آب و کاهش آلودگی‌ها کمک کند. جنبه‌های زیست‌محیطی و تأثیرات مثبت این فناوری بر کاهش استفاده از مواد شیمیایی و به پذیرش گسترده‌تر آن در جوامع کمک کند. ما باید بر روی توسعه روش‌های جدید و بهبود کیفیت این فناوری کار کنیم تا بتوانیم به چالش‌های مرتبط با آب پاسخ دهیم به نظر می‌رسد که تصفیه آب با پلاسمای سرد می‌تواند یک راهکار امیدوارکننده باشد.
بحران آب به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی قرن بیست‌ویکم، به دلیل تغییرات اقلیمی، افزایش جمعیت و آلودگی‌های صنعتی تشدید شده است، در این شرایط، دسترسی به آب سالم به مسئله‌ای حیاتی است. یکی از فناوری‌های پیشرفته‌ای که به‌عنوان راه‌حلی نوین برای این بحران مطرح است، فناوری پلاسمای سرد است.
این فناوری با قابلیت‌های بالا در حذف باکتری‌ها و ویروس‌ها در مدت زمان کوتاه، بدون نیاز به مواد شیمیایی و افزایش کیفیت آب را به‌طرزی مؤثر، بهبود می‌بخشد، پلاسمای سرد با از بین بردن آلاینده‌های میکروبی و شیمیایی می‌تواند در مناطقی که با کمبود آب پاک مواجه‌اند، به‌ویژه در شرایط اضطراری، نقش مهمی ایفا کند.
اگرچه هزینه بالای تجهیزات پلاسمای سرد چالشی جدی در استفاده گسترده از آن است، با پیشرفت تحقیقات و بهبود فناوری، می‌توان انتظار داشت که این فناوری در آینده به‌طور گسترده‌تری در دسترس قرار گیرد، تأثیرات مثبت این فناوری بر کاهش استفاده از مواد شیمیایی مضر و بهبود کیفیت آب، آن را به گزینه‌ای پایدار برای مقابله با بحران آب تبدیل می‌کند. با توسعه بیشتر این تکنولوژی، پلاسمای سرد می‌تواند نقش حیاتی در تأمین آب سالم و کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی در جهان ایفا کند.