تأمین مالی جمعی (یا کرادفاندینگ -Crowdfunding) یک فرآیند است که در آن تعداد زیادی از افراد به طور آنلاین از طریق سکوهای ویژه برای تأمین منابع مالی یک پروژه یا کسب‌وکار جمع می‌شوند و در آن سرمایه گذاری می‌کنند.
به گزارش سرویس اخبار ارز دیجیتال سایت شات ایکس و به نقل از نبض فناوری این روش، راهی است برای جذب سرمایه از طریق مشارکت مردم در پروژه‌های مختلف، به ویژه زمانی که منابع سرمایه‌گذاری سنتی به دلایل مختلف در دسترس سرمایه پذیران نیست یا برای پیشبرد اهداف آنها کفایت نمی‌کند.
انواع تأمین مالی جمعی:
۱. تأمین مالی جمعی مبتنی بر پاداش (Reward-based Crowdfunding):
در این نوع تأمین مالی، حامیان به جای دریافت سود مالی، پاداش‌هایی دریافت می‌کنند. این پاداش‌ها ممکن است شامل محصولات پیش‌فروش، خدمات ویژه، یا تجربه‌های منحصر به فرد باشد.
نمونه‌های معروف: پلتفرم‌های Kickstarter و Indiegogo از این مدل استفاده می‌کنند.
۲. تأمین مالی جمعی مبتنی بر سهام (Equity-based Crowdfunding):
در این نوع، سرمایه‌گذاران در ازای حمایت مالی، سهام یا مالکیت در کسب‌وکار دریافت می‌کنند. به عبارت دیگر، آنها به بخشی از سهام شرکت تبدیل می‌شوند و ممکن است در سود یا ضرر آن کسب‌وکار شریک شوند.
نمونه‌های معروف: SeedInvest و Crowdcube از این نوع تأمین مالی استفاده می‌کنند.
۳. تأمین مالی جمعی مبتنی بر بدهی (Debt-based Crowdfunding یا Lending-based Crowdfunding):
در این مدل، افراد به جای دریافت سهام، مبلغ سرمایه‌گذاری خود را به همراه بهره در آینده پس می‌گیرند. این نوع تأمین مالی شباهت زیادی به وام‌دهی دارد.
نمونه‌های معروف: پلتفرم‌هایی مانند Funding Circle و LendingClub از این نوع استفاده می‌کنند.
۴. تأمین مالی جمعی مبتنی بر خیریه (Donation-based Crowdfunding):
در این نوع تأمین مالی، افراد بدون انتظار دریافت پاداش مالی یا سهام، برای حمایت از یک هدف اجتماعی یا خیریه، یا پروژه انسان‌دوستانه پول اهدا می‌کنند.
نمونه‌های معروف: GoFundMe و JustGiving پلتفرم‌هایی هستند که از این مدل بهره می‌برند.
مزایای تأمین مالی جمعی:
✔ دسترسی به سرمایه‌گذاران خرد: به جای اتکا به یک سرمایه‌گذار بزرگ یا وام‌های بانکی، تأمین مالی جمعی امکان جمع‌آوری مبالغ کوچکتر از تعداد زیادی از مردم را فراهم می‌کند.
✔ ارتباط مستقیم با جامعه هدف: این روش به کارآفرینان این امکان را می‌دهد که بازخورد و تعامل مستقیم با حامیان خود داشته باشند.
✔ آزمودن بازار: این مدل به کسب‌وکار‌ها این فرصت را می‌دهد که قبل از تولید انبوه یا اجرای پروژه، میزان تقاضای بازار را بررسی کنند.
✔ سریع و ساده: از ویژگی‌های برجسته تأمین مالی جمعی این است که برخلاف روش‌های سنتی مانند وام‌های بانکی یا فروش اوراق قرضه که معمولاً زمان‌بر و پر از بوروکراسی هستند، فرآیند جمع‌آوری سرمایه بسیار سریع و ساده است. این ویژگی باعث می‌شود که کسب‌وکار‌ها و پروژه‌ها بتوانند در مدت زمان کوتاهی منابع مالی لازم را جمع‌آوری کنند و به مرحله اجرا برسند.
چالش‌ها و معایب:
✘ رقابت بالا: در دنیای آنلاین، بسیاری از پروژه‌ها ممکن است با یکدیگر رقابت کنند و جذب توجه و پشتیبانی مردم می‌تواند دشوار باشد.
✘ همراه ریسک: برخلاف روش‌های سنتی تأمین مالی که ریسک کمی دارند، سرمایه گذاری در این حوزه، اگرچه همراه با ارزیابی و نظارت صورت می‌پذیرد و اغلب با تضمین اصل سرمایه همراه است، تا حدی همراه با ریسک است.
✘ هزینه‌های پلتفرم: برخی از پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی ممکن است کارمزد‌های بالایی برای مدیریت پروژه‌ها و فرآیند پرداخت دریافت کنند.