ChatGPT از زمان عرضه خود در نوامبر ۲۰۲۲ تاکنون برای نوشتن معرفی‌نامه، نوشتن کتاب کودکان و حتی کمک به دانش‌آموزان برای نوشتن انشا استفاده شده است. حتی جالب است بدانید که گوگل متوجه شده اگر با این مدل هوش مصنوعی مصاحبه کند، این ابزار می‌تواند به‌عنوان یک برنامه‌نویس مبتدی استخدام شود.
همچنین کارفرمایان آمازون که این محصول هوش مصنوعی OpenAI را آزمایش کرده‌اند، گفته‌اند برای پاسخگویی به سؤالات مرتبط با پشتیبانی مشتریان عملکرد بسیار خوبی داشته است. طبق گفته آن‌ها، ChatGPT درزمینه ایجاد اسناد آموزشی نیز عالی عمل کرده و توانسته بسیار باقدرت به سؤالات مرتبط با استراتژی‌های شرکت نیز پاسخ دهد.
تعدادی از شرکت‌های فعال در حوزه فناوری نیز به‌دنبال بهره‌مندی از توانایی‌های AI و استفاده از آن به‌جای انسان هستند؛ مثلاً IBM و BT Group، غول مخابراتی بریتانیا، در خبر تعدیل نیروهای انسانی خود، به جایگزینی انسان با هوش مصنوعی فکر کرده و گفته‌اند در بسیاری از مشاغلی که تعدیل نیرو شده‌اند، دیگر نیروی انسانی استخدام نمی‌شود. با وجود اینکه نتایج یک مطالعه انجام‌شده توسط دانشگاه آکسفورد در سال ۲۰۱۳ نشان داد که هوش مصنوعی تا ۲۰ سال آینده ۴۷ درصد مشاغل انسانی را نابود خواهد کرد، اکنون به‌نظر می‌رسد این پیش‌بینی اشتباه بوده است.
طبق نتایج مطالعه‌ای که به‌تازگی توسط گلدمن ساکس، شرکت خدمات مالی و بانکداری آمریکایی، انجام شده، ابزارهای هوش مصنوعی مولد، ۳۰۰ میلیون شغل تمام‌وقت در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داده‌اند؛ بنابراین ممکن است AI در آینده به تهدید بزرگی برای امنیت شغلی بسیاری از انسان‌ها تبدیل شود.
اما از سوی دیگر، «آنو مادگاوکار» (Anu Madgavkar)، پژوهشگری در مؤسسه جهانیِ پژوهشی مک کنیزی، معتقد است استفاده از این ابزار به‌تنهایی امکان‌پذیر نیست و برای جلوگیری از خطاها و تعصبات احتمالی ناشی از ابزارهای AI، انسان نیز باید بر آن‌ها نظارت داشته باشد.
همچنین به اعتقاد او، کاربران ChatGPT متوجه شده‌اند که ممکن است این چت‌بات اطلاعات نادرستی در اختیار آن‌ها قرار دهد، به سؤالات برنامه‌نویسی جواب درست ندهد و در حل مسائل ریاضی ساده نیز اشتباه کند. مادگاوکار معتقد است چنین ابزارهایی می‌توانند برای تقویت کارایی و عملکرد استفاده شوند، اما نمی‌توان آن‌ها را کاملاً جایگزین انسان کرد. فهرست ارائه‌شده در این مقاله که پس از گفت‌وگو با متخصصان حوزه هوش مصنوعی تهیه شده، مشاغلی را در بر گرفته است که به‌واسطه تکامل AI در معرض بیشترین میزان خطر نابودی هستند.
مشاغل مرتبط با فناوری (کدنویسی، برنامه‌نویسی کامپیوتر، مهندسی نرم‌افزار و تحلیلگری داده)
کدنویسی و برنامه‌نویسی کامپیوتر جزو مشاغل پر تقاضا هستند؛ اما ممکن است در آینده ChatGPT و سایر ابزارهای AI این شغل‌ها را از انسان بگیرند.
به گفته مادگاوکار، مشاغل مرتبط با فناوری مثل توسعه‌دهنده نرم‌افزار، توسعه‌دهنده وب، برنامه‌نویس کامپیوتر، کدنویس و مهندسی داده در برابر فناوری‌های هوش مصنوعی آسیب‌پذیر هستند و AI می‌تواند این کارها را از انسان بگیرد؛ زیرا این تکنولوژی و ChatGPT در محاسبه اعداد دقیق هستند.
«مارک مورو» (Mark Muro)، پژوهشگر ارشد در مؤسسه پژوهشی بروکینگز که تأثیر هوش مصنوعی بر نیروهای کار آمریکا را مطالعه کرده، گفته است ابزارهای پیشرفته هوش مصنوعی مانند ChatGPT می‌توانند کدها را سریع‌تر از انسان ایجاد کنند؛ بنابراین چنانچه به کار گرفته شوند، در آینده به برنامه‌نویسان انسانی کمتری نیازمند هستیم.
او در ادامه گفته که ممکن است در آینده تنها تعدادی از اعضای یک تیم توسعه‌دهنده نرم‌افزار در شغل خود باقی بمانند و بقیه کنار گذاشته شوند. برخی از شرکت‌ها هم مانند OpenAI، شرکت خالق ChatGPT، به فکر جایگزینی مهندسان نرم‌افزار خود با هوش مصنوعی هستند.
البته به نظر «اودد نتصر»، استاد بازرگانی کلمبیایی، AI جایگزین کدنویسان انسانی نمی‌شود و تنها به آن‌ها کمک می‌کند. وی معتقد است استفاده از هوش مصنوعی تنها باعث بهبود عملکرد انسان در برخی از مشاغل می‌شود و جای او را نمی‌گیرد؛ کدنویسی و برنامه‌نویسی دو مثال خوب هستند؛ زیرا همان‌طور که گفتیم، AI برای کد نویسی عملکرد خوبی دارد.
مشاغل رسانه‌ای (تبلیغات، تولید محتوا، نگارش فنی و روزنامه‌نگاری)
به اعتقاد مادگاوکار، شغل‌های مذکور در حوزه رسانه نیز می‌توانند تحت تأثیر ChatGPT و سایر مدل‌های هوش مصنوعی مشابه قرار گیرند؛ زیرا AI از عهده خواندن، نوشتن و فهم داده‌های متن‌محور به‌خوبی برمی‌آید. انتظار می‌رود فناوری‌های AI در آینده اطلاعات و داده‌های زبان‌محور را خوب تحلیل و تفسیر کنند.
به نظر «پال کروگمن»، اقتصاددان در نیویورک تایمز، ChatGPT می‌تواند کارهایی مثل گزارش‌نویسی و نویسندگی را بهتر از انسان انجام دهد.
البته اکنون هم محتوانویسی با کمک هوش مصنوعی مولد در صنعت رسانه شروع شده است. بسیاری از رسانه‌های معتبر جهان مانند CNET تاکنون چندین مقاله را با ابزارهای AI مشابه ChatGPT نوشته‌اند؛ البته این مقالات در برخی از موارد نیازمند ویرایش انسانی هستند. «بازفیت»، ناشر، نیز برای نوشتن شکل جدیدی از محتوای متنی مثل کوییزها و راهنماهای سفر، از فناوری مورد استفاده توسط OpenAI کمک گرفته است؛ اما به نظر مادگاوکار، واگذاری بسیاری از کارهای مرتبط با تولید محتوا به هوش مصنوعی امکان‌پذیر نیست و معتقد است انسان باید در بسیاری از موارد بر کار این ابزار نظارت کند.
مشاغل حقوقی (مشاوره و دستیار حقوقی)
طبق گزارش جدیدی از گلدمن ساکس، هوش مصنوعی مولد می‌تواند بسیاری از مشاغل حقوقی در آمریکا را تحت تأثیر قرار دهد؛ زیرا حتی قبل از پیدایش ابزارهای AI کنونی، بسیاری از مشاغل حوزه خدمات حقوقی در آمریکا نیز در معرض خطر تصاحب‌شدن با هوش مصنوعی قرار گرفته‌اند.
افراد مشغول در بسیاری از شغل‌های حقوقی، مانند افراد دارای مشاغل رسانه‌ای، باید پس از جمع‌آوری حجم گسترده از اطلاعات، آنچه را که یاد گرفته‌اند، با یکدیگر ترکیب کرده و خلاصه‌ای از اطلاعات را به‌صورت قابل‌فهم از طریق اسناد یا اظهارنظرهای حقوقی ارائه کنند.
به نظر مادگاوکار، در آینده احتمال جایگزین‌شدن انسان با AI در چنین مشاغل زبان‌محوری وجود دارد. به گفته او، داده‌های مورد استفاده برای تهیه اسناد مذکور، کاملاً دارای ساختار و بسیار زبان‌محور هستند؛ بنابراین هوش مصنوعی مولد می‌تواند به‌راحتی کار دستیاران و مشاوران حقوقی را انجام دهد؛ البته به اعتقاد مادگاوکار، AI در این حوزه هم نمی‌تواند کاملاً جای انسان را بگیرد. این فناوری برای اینکه بفهمد مشتری‌ها یا کارفرماها چه می‌خواهند، تا حدودی به نظارت و همکاری انسان نیاز دارد. به نظر مادگاوکار، AI در حوزه حقوقی هم تنها می‌تواند عملکرد انسان را بهتر کند و برخی از کارها را بهتر انجام دهد.
تحلیلگری تحقیقات بازار
هوش مصنوعی درزمینه تحلیل داده و پیش‌بینی نتایج هم خوب عمل می‌کند. به همین دلیل به نظر مورو، این فناوری می‌تواند تحلیلگران تحقیقات بازار را هم بیکار کند.
تحلیلگران تحقیقات بازار اطلاعات را جمع‌آوری می‌کنند، سپس گرایش‌های بازار را براساس اطلاعات شناسایی کرده و درنهایت از یافته‌های خود برای ایجاد کمپین‌های بازاریابی تأثیرگذار یا تصمیم‌گیری در مورد بخش‌های مناسب برای ارائه تبلیغات استفاده می‌کنند. به اعتقاد مورو، این کار را اکنون هم می‌توان به AI سپرد.
معلمی
معلمان آمریکایی نگران سوءاستفاده دانش‌آموزان از ChatGPT جهت تقلب برای انشانویسی هستند؛ اما طبق گفته «پنگچنگ شی» (Pengcheng Shi)، استادیار علوم کامپیوتر و فناوری در مؤسسه فناوری روچستر، چنین افرادی باید نگران نابودی شغلی خود به‌واسطه پیشرفت AI باشند، نه نگران تقلب دانش‌آموزان با ChatGPT!
او در پستی در نیویورک تایمز گفته است که ChatGPT اکنون راحت می‌تواند تدریس کند. اگرچه این ابزار از نظر دانش مشکلات و بی‌دقتی‌هایی دارد، اما می‌تواند بهتر شود و فقط کافی است آن را برای زمینه موردنظر خود آموزش دهید؛ اما «شانون آهنرن» (Shannon Ahern)، معلم دبیرستانی ریاضی و علوم که از ChatGPT برای برنامه‌ریزی درسی استفاده می‌کند، گفته است که نگران ازدست‌دادن شغلش به‌خاطر قوی‌شدن AI نیست. او گفته برای آموزش و تعیین تکلیف برای هر دانش‌آموزی، همکاری انسان لازم است.
مشاغل مالی (تحلیلگری مالی و مشاوره مالی شخصی)
به نظر مورو، امنیت شغلی افراد فعال در حوزه تحلیلگری مالی و مشاوره مالی شخصی و سایر مشاغل مالی که مانند تحلیلگران تحقیقات بازار، باید حجم قابل‌توجهی از داده‌های عددی را تغییر دهند نیز به‌واسطه توسعه توانایی‌های AI در معرض خطر هستند. او در مورد این موضوع این‌چنین می‌گوید:
«هوش مصنوعی می‌تواند گرایش‌های بازار را شناسایی کند، سرمایه‌گذاری‌های درحال بهتر یا بدتر شدن در اوراق بهادار را برجسته کرده و با تمام آن‌ها ارتباط برقرار کند و سپس با بهره‌مندی از اشکال مختلف داده‌ها، به یک شرکت مالی کمک نماید و در مورد سرمایه‌گذاری در منابع مختلف بهتر پیش‌بینی کند. این تحلیل‌ها باعث کسب پول زیادی می‌شود؛ اما تنها بخش‌هایی از توانایی‌های مالی را می‌توان به هوش مصنوعی واگذار کرد.»
معامله‌گری
طبق گفته متخصصان، ChatGPT می‌تواند بسیاری از مشاغل مرتبط با وال استریت را نابود کند؛ از معامله‌گری گرفته تا بانکداری سرمایه‌گذاری (تأمین سرمایه برای سازمان‌ها و افراد).
«دیلن رابرت» (Dylan Roberts)، یکی از شرکای KPMG، شرکت ارائه‌دهنده خدمات مالی و حسابداری، در مورد این موضوع این‌چنین گفته است:
«این ابزار درحال خودکارسازی وظایفی است که افراد باسواد امروزه درحال انجام آن‌ها هستند. اگر این وظایف خودکار انجام شوند، چنین افرادی می‌توانند وقت خود را صرف انجام کارهای ارزشمندتری کنند.»
شی معتقد است برخی از مشاغل وال استریت در معرض خطر نابودی هستند. او در مورد موضوع این‌چنین گفته است:
«در یک بانک سرمایه‌گذاری، افراد زیادی از کالج‌ها استخدام می‌شوند که دو یا سه سال مانند ربات کار و وقت خود را صرف مدل‌سازی اکسل می‌کنند. هوش مصنوعی به‌راحتی می‌تواند این کار را بر عهده بگیرد.»
طراحی گرافیک
در دسامبر ۲۰۲۲، در یکی از مطالب مجله هاروارد بیزینس ریویو، سه استاد خاطرنشان کردند DALL-E، مدل هوش مصنوعی مولد عکس، می‌تواند یک عکس را تنها در عرض چند ثانیه ایجاد کند. به همین دلیل این ابزار و ابزارهای مشابه آن می‌توانند تهدیدی برای نابودی حرفه طراحی گرافیک باشند.
آن‌ها در مورد موضوع این‌چنین نوشته‌اند:
«ارتقای مهارت میلیون‌ها فرد برای ایجاد تصاویر و دست‌کاری آن‌ها تأثیر عمیقی روی اقتصاد دارد و این پیشرفت‌های اخیر هوش مصنوعی برای کسانی که شغل آن‌ها مستقیماً تحت تأثیر قرار گرفته است یا کسانی که به‌سختی می‌توانند خود را با این شرایط وقف دهند، وضعیت اقتصادی سختی را ایجاد کرده است.»
اما دکتر «کارل بندیکت فری»، اقتصاددان از دانشگاه آکسفورد، معتقد است که ابزارهای AI مثل ChatGPT می‌توانند به افراد فعال در حوزه تولید آثار خلاقانه مثل طراحان آثار گرافیکی و هنری کمک کنند تا کیفیت آثار خود را ارتقا دهند. فری بیشتر نگران این است که هوش مصنوعی چه تأثیری روی درآمد طراحان گرافیک خواهد داشت و در مورد این موضوع این‌چنین گفته است:
«به نظر من، استفاده از هوش مصنوعی برای طراحی گرافیکی در مقایسه با تأثیر آن در ایجاد دموکراسی و رقابت در این حوزه که منجر به کاهش درآمد برخی از طراحان گرافیک می‌شود، نگرانی کمتری دارد.»
حسابداری
حسابداری معمولاً شغلی پایدار محسوب می‌شود؛ اما ممکن است حتی حسابداران هم شغل خود را به‌واسطه توسعه AI از دست بدهند.
«برت کاراوی» (Brett Caraway)، استادیار مؤسسه ارتباطات، فرهنگ، اطلاعات و فناوری در دانشگاه تورنتو، در مورد این موضوع این‌چنین گفته است:
«فناوری هنوز هیچ حسابداری را بیکار نکرده؛ اما در آینده شغل برخی از آن‌ها را می‌گیرد. هرگونه کار فکری مثل وکالت و حسابداری به‌واسطه پیشرفت هوش مصنوعی می‌تواند در معرض خطر نابودی قرار بگیرد. این فناوری جدید است و باید دید چگونه می‌تواند برای حوزه کارآفرینی و سیاست مخرب و دردناک باشد.»
پشتیبانی در مراکز خدمات مشتری
استفاده از AI به‌عنوان نیروی پشتیبان در مراکز خدمات مشتری اصلاً پدیده جدیدی نیست و شاید قبلاً هم هنگام تماس با مرکز خدمات یک شرکت، به یک ربات متصل شده باشید و این ابزار به‌جای انسان پاسخ شما را داده باشد.ChatGPT و ابزارهای مشابه می‌توانند باعث تداوم چنین رویکردی شوند.
یک مطالعه انجام‌شده در سال ۲۰۲۲ توسط شرکت پژوهشی فناوری گارتنر (Gartner) پیش‌بینی کرده است تا سال ۲۰۲۷ چت‌بات‌ها به اصلی‌ترین ابزار مورد استفاده در مراکز خدمات مشتری حدود ۲۵ درصد از شرکت‌ها تبدیل خواهند شد.