چکیده مقاله
در سرتاسر جهان، دولت ها در حال برنامه ریزی برای راه اندازی ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) هستند.
در حالی که این CBDC ها می توانند به رفع مشکلات در سیستم مالی امروزی کمک کنند، سوال بزرگ این است که آیا آنها هرگز جایگزین بیت کوین خواهند شد یا خیر.
بیت کوین، با وجود تمام معایبی که دارد، در مورد مسائلی مانند شمول مالی و حریم خصوصی تراکنش‌ها می‌تواند از ارزهای بانک‌های مرکزی برتر باشد.
بانک‌های مرکزی بزرگترین چالش بیت کوین هستند نه دیگر رمزارزهای مستقل
مفهوم ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) – پول دیجیتالی که توسط یک بانک مرکزی پشتیبانی و صادر می‌شود – در طی چند سال گذشته بارها مطرح شده است و اکنون، به نظر می‌رسد که آماده حضور پررنگ است. این موضوع امسال در مجمع جهانی اقتصاد در سوئیس مورد بحث قرار گرفته است و بانک آمریکا به تازگی گزارشی را منتشر کرده است که نشان می‌دهد ارزهای دیجیتال بانک مرکزی این پتانسیل را دارند که سیستم مالی جهانی را متحول کنند. بر اساس آن گزارش، این ارزهای دیجیتال نشان دهنده «مهم‌ترین پیشرفت فناوری در تاریخ پول» هستند.
از بسیاری جهات، این مسئله این است که این تغییر تحول آفرین چه زمانی اتفاق خواهد افتاد. بر اساس گزارش شورای آتلانتیک، 114 کشور در سراسر جهان در حال بررسی معرفی CBDCها هستند و 18 کشور از کشورهای G20 در مراحل پیشرفته راه‌اندازی آن هستند. حال اگر CBDCها پول آینده هستند، این موضوع برای بیت کوین چه معنایی دارد؟ آیا قرار نیست بیت کوین پول آینده باشد؟ در ادامه 3 سنارویی که در قبال بیت کوین و ارزهای دیجیتال ملی محتمل هستند را بررسی می‌کنیم.
سناریو 1: CBDCها با شکست مواجه می‌شوند
در حالی که برخی از کشورها – مانند چین – در مراحل آزمایشی راه‌اندازی CBDC خود به خوبی پیشرفت کردهاند، سایر کشورها عقب هستند. به ویژه، ایالات متحده در مورد عرضه CBDC بسیار عقب‌تر از سایر کشورها است. در سپتامبر 2022، کاخ سفید گزارشی با عنوان «امکانات فنی برای یک ارز دیجیتال بانک مرکزی» منتشر کرد و واضح است که موانع بالقوه زیادی وجود دارد. همانطور که این مقاله اشاره می‌کند، نگرانی در مورد دسترسی عادلانه و تأثیری که یک «دلار دیجیتال» ممکن است بر شهروندان عادی ایالات متحده داشته باشد، وجود دارد. همچنین تعدادی از مسائل صرفاً تکنولوژیکی برای حل کردن وجود دارد.
به دلایلی مانند این، تصور سناریویی آسان است که در آن CBDCها هرگز موفق نمی‌شوند و بیت‌کوین به عنوان برنده در مورد ارزهای دیجیتال ظاهر می‌شود. از بسیاری جهات، این دیدگاهی بود که بسیاری از مردم در ابتدا نسبت به خود بیت کوین داشتند. برای بیش از یک دهه، علاقه‌مندان به ارزهای دیجیتال استدلال کردهاند که بیت کوین باید جایگزین ارزهای سنتی فیات شود. از این منظر، CBDC ها فقط چرخ را دوباره اختراع می‌کنند! اگر منطق این سناریو را بپذیرید، بیت کوین یک خرید و نگهداری طولانی مدت قوی است، زیرا آینده پول خواهد بود.
سناریو 2: CBDCها و بیت کوین با هم وجود خواهند داشت
البته، این امکان وجود دارد که بانک‌های مرکزی بتوانند تمام پیچیدگی‌های CBDC را بررسی کرده و آنها را وارد بازار کنند. اما این بدان معنا نیست که تمام افراد معمولی قرار است از آنها استفاده کنند. به عنوان مثال، به دلیل پیچیدگی، CBDCها ممکن است فقط به عنوان ابزاری برای تسهیل تراکنش بین بانک‌های مرکزی و بانک‌های تجاری یا به عنوان راهی برای تعامل مستقیم دولت با شهروندان استفاده شوند. اما هرگز به جریان غالب تبدیل نشوند. به عنوان مثال، ممکن است با یک حساب CBDC مالیات بپردازید، یا ممکن است یک چک حامل از طریق یک حساب CBDC دریافت کنید، اما به صورت آنلاین خرید نکنید و هزینه خریدهای خود را با حساب CBDC خود پرداخت نکنید.
این احتمالاً محتمل‌ترین سناریو است، صرفاً به این دلیل که اگر هر یک از بازیگران اصلی مالی امروز – مانند بانک‌های تجاری – از سیستم مالی خارج شوند، ممکن است اعتراض گسترده‌ای از سوی بخش خصوصی به وجود بیاید و اگر بخش خصوصی فکر کند که CBDC ها توسط بانک‌های مرکزی برای به دست آوردن اطلاعات یا داده‌های حساس آنها، مانند الگوهای مخارج دقیق استفاده می‌شود، ممکن است واکنش کاملاً منفی داشته باشند.
سناریو 3: CBDC ها جایگزین بیت کوین می شوند
در این سناریو، CBDC ها به یک فناوری بزرگ تبدیل می‌شوند، مردم متوجه محدودیت‌های ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین می‌شوند و از سویی پول نقد نیز ناپدید می‌شود. در این آینده بالقوه، دهه گذشته فقط به عنوان یک دوره آزمایش ارزهای دیجیتال تلقی خواهد شد. مورخان خواهند گفت که بیت کوین به هموار کردن راه برای CBDC های ملی کمک کرد، اما از این واقعیت ابراز تاسف می کنند که رمزارز اصلی به زباله دان تاریخ منتقل شده است.
احتمال وقوع چنین رویدادهایی ممکن است دلیلی باشد که برخی پیش بینی می‌کنند بیت کوین در نهایت به صفر می‌رسد. آنها متوجه نیروهای عظیمی هستند که در سیستم مالی کار می کنند و به بانک‌های مرکزی و دولت‌های مستقل برای حفظ اقتدار و قدرت خود برای کارکرد این سیستم نیاز دارند. اگر احتمال این سناریو را باور دارید، پس بیت کوین گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری بلندمدت نیست، زیرا رگولاتورها در نهایت راهی برای محدود کردن مقیاس و دسترسی آن پیدا خواهند کرد.
آیا بیت کوین آینده پول است؟
اگر مقالات فنی در مورد CBDCها را مطالعه کنید، جالب است که چگونه ارزهای دیجیتال بسیاری از مشکلاتی را که CBDCها قرار است حل کنند، از قبل حل کردهاند! به عنوان مثال، یک مسئله بزرگ، شمول مالی یا نیاز به ورود همه به این سیستم مالی دیجیتال جدید است. چه راهی ساده‌تر از توانمندسازی افراد برای ایجاد کیف پول‌های بلاک چین موبایلی خود برای نگهداری بیت کوین وجود دارد، مانند کاری که قبلاً دولت السالوادور انجام داد؟
در نهایت، همانطور که بانک آمریکا پیشنهاد می‌کند، ارزهای دیجیتال پتانسیل ایجاد انقلابی در سیستم مالی جهانی را دارند. تنها سوال این است که در اینجا چه کسی برنده نهایی خواهد بود. در حال حاضر، نسبت به بیت کوین خوشبینی بیشتری وجود دارد. زیرا دولت‌ها در نوآوری‌های مالی چندان موفق عمل نمی‌کنند اما توسعه‌دهندگان مستقل بلاک‌چین خلاقیت‌های زیادی نشان داده‌اند.