دنیای انیمه میزبان آثار ارزشمند و جذابی در ژانر استیم‌پانک می‌باشد که در مقاله این هفته به سراغ معرفی برخی از آن‌ها رفته‌ایم.
در دنیای انیمه، استیم‌پانک زیر ژانر علمی تخیلی محسوب شده که بر زیبایی شناسی در دنیایی فراتر از امروز تمرکز دارد که بشریت در عین این که به تکنولوژی و فناوری‌های بسیار پیشرفته‌ای دست پیدا کرده اما همچنان در فضایی ویکتوریایی به سر می‌برد که همین تناسخ موجب خلق داستان‌ها و وقایع بسیار جذاب و منحصر به فردی در این مدیوم شده است.
در اصل همین تناسخ موجب شده تا ژانر استیم‌پانک طرفداران بی‌شماری در سراسر جهان برای خود دست و پا نماید. زیرا حال و هوای تاریخی در کنار بهره گیری از فناوری‌های نوین موجب خلق حال و هوای خاصی در دنیای انیمه شده که به معنای واقعی کلمه در هیچ مدیوم دیگری نمی‌توان چیزی مشابه آن را پیدا کرد و نوابغ این مدیوم نیز که از چنین محبوبیتی مطلع هستند، در طی دهه‌های گذشته آثاری بسیار ارزشمند، خاطره‌انگیز و زیبا را به ارمغان آورده‌اند.
آثاری که در این مقاله به سراغ ۱۰ مورد از برترین آن‌ها رفته‌ایم تا در کنار یکدیگر نگاهی به آن‌ها داشته باشیم.
انیمه Kabaneri Of The Iron Fortress (کابانری از دژ آهنی)
انیمه Kabaneri of the Iron Fortress از دورانی تاریخی بهره گرفته تا داستان متمایز خود را با بهره گیری از المان‌های تخیلی به تصویر بکشد.
اثری که در دوران انقلاب صنعتی بشریت جریان داشته با این تفاوت که شیوع ویروسی هولناک باعث شده تا درصد بسیاری از انسان‌ها به موجوداتی وحشتناک و خونخوار بدل گردند که عملاً کنترل اکثریت سیاره را در دست گرفته و افراد باقی مانده را به زندگی درون دژهای مستحکم مجبور کرده‌اند. نکته جالب توجه درباره انیمه Kabaneri of the Iron Fortress در این است که شیوع گسترده چنین ویروسی باعث گشته تا بشریت در همان دوران انقلاب صنعتی باقی بماند و با بهره گیری از تکنولوژی‌های آن زمان دست به خلق سلاح و ادوات بسیار جذاب و منحصر به فردی زده تا بلکه بتواند در برابر موجودات خونخوار از خود محافظت نماید. ترکیب المان‌های ژانر استیم‌پانک با فضایی آخرالزمانی مملو از انسان‌های مبتلا شده در انیمه Kabaneri of the Iron Fortress باعث خلق اثر جذابی شده که با وجود برخی کاستی‌ها اما همچنان می‌تواند مخاطبین خود را به وجد بیاورد.
انیمه Steam Detectives (کارآگاهان بخاری)
انیمه Steam Detectives اثری در ژانر استیم‌پاک با روایتی کلاسیک می‌باشد که به راختی می‌تواند هر مخاطبی را با خود همراه نماید.
اثری که در دنیایی گره خورده با ذغال سنگ جریان داشته و تمام فناوری‌های روزمره بشر با انرژی تامین شده توسط بخار کنترل می‌شود و ربات‌هایی عظیم‌الجثه‌ای که توسط انرژی بخار تولید شده‌اند، توسط افرادی شرور در کوچه و خیابان‌ها گسیل گشته تا هرج و مرج به راه بیندازند. در این بین شاهد کارآگاهی جوان به نام ناروتاکی هستیم که با عزمی راسخ برای برقراری عدالت و مقابله با این افراد شرور، وارد میدان شده و در فضای ویکتوریایی Steam Detectives وقایعی هیجان‌انگیز و سرگرم کننده را رقم زده است.
انیمه Princess Principal (شاهزاده مدیر)
انیمه Princess Principal با بهره گیری از حال و هوای آثار ویکتوریایی، داستانی جاسوسی را به تصویر می‌کشد که تا حدودی می‌تواند یادآور فرشتگان چارلی در سینما باشد.
در دنیای این انیمه شاهد سرزمینی خیالی به نام آلبیون هستیم که به مکان جنگ و درگیری میان حزب‌های مختلف بدل گشته است. در این بین نیز سازمانی جاسوسی و مخفی فعالیت می‌کند که دخترانی همه فن حریف را به خود جذب کرده تا در ماموریت‌های بسیار خطرناک و پر فراز و نشیب آن‌ها را شرکت نماید. می‌توان گفت که برای تماشای Princess Principal خود را آماده تجربه وقایعی با حال و حوای جیمز باند و فرشتگان چارلی نمایید که در فضایی صنعتی با چرخ‌دنده‌های غول‌آسا لحظاتی جذاب و سرگرم کننده را به ارمغان می‌آورد.
انیمه Metropolis (متروپلیس)
شاید بتوان گفت که Metropolis آینده نگرانه‌ترین محصولی است که در دنیای انیمه با موضوع استیم‌پانک می‌توان پیدا کرد.
انیمه‌ای که در دنیایی جریان دارد که انسان‌ها و ربات‌ها مجبور به زندگی در کنار یکدیگر هستند. با این حال ذات و خصلت انسان‌ها باعث شده تا دوگانگی متعصبانه‌ای چنین زندگی به ظاهر صلح آمیزی را تحت تاثیر قرار داده که عملاً وقایعی نژادپرستانه را به تصویر کشیده است. در حالی که انیمه Metropolis متعلق به سال ۲۰۰۱ می‌باشد اما از چنان تصاویر چشم‌نواز و شگفت‌انگیزی بهره برده که با گذشت ۲۲ سال هنوز هیچ اثر دیگری نتوانسته تا دنیای استیم‌پانک را بدین گونه هنرمندانه و زیبا به تصویر بکشد. اثری که در میان بخار و دود و چرخ‌دنده و ربات‌هایش بر موضوعاتی همچون انسانیت، عشق و دوستی پرداخته و قطعاً تماشای آن می‌تواند شما را شگفت‌زده نماید.
انیمه Laputa: Castle In The Sky (لاپوتا: دژی در آسمان)
زمانی که بحث ژانر استیم‌پانک به میان می‌اید، با نام بزرگ و افسانه‌ای هایائو میازاکی مواجه می‌شویم که برخی از به یاد ماندنی‌ترین آثار این ژانر را خلق کرده است.
نخستین اثر وی در این ژانر انیمه‌ای تاثیرگذار به نام Laputa: Castle in the Sky لقب می‌گیرد. شاهکاری جادویی که حول محور دختر و پسری دوست داشتنی جریان دارد که کودکی خود را در آرزوی رسیدن به قلعه‌ای تحت عنوان لاپوتا سپری کرده و در نهایت نیز برای رسیدن به آن با یکدیگر همسفر شده تا وقایعی دیدنی و شگفت‌انگیز را رقم بزنند. از نبوغ میازاکی در طراحی دنیای مملو از فناوری‌های عجیب و غریب Laputa: Castle in the Sky گرفته تا روایت داستانی بسیار ساده ولی در عین حال تاثیرگذار، ساخته سال ۱۹۸۶ وی ژانر استیم‌پانک را در زمان خود دگرگون کرد و منبع الهام آثار بسیاری پس از خود شد.
انیمه Last Exile (آخرین تبعیدی)
در حالی که انیمه‌های بسیاری در ژانر استیم‌پانک خلق شده و ماندگار گشته‌اند اما هیچکدام از آن‌ها میزان جزییات شگفت‌انگیز Last Exile را در خلق چنین دنیای فانتزی نداشته‌اند.
تمرکز اصلی این انیمه روایت داستانی حول محور خلبانانی می‌باشد که وظیفه دارند تا در سرزمینی خیالی ماموریت‌های مختلفی را بر عهده گرفته و در آسمان به پرواز مشغول شوند. نکته حائز اهمیت Last Exile در این است که دنیای استیم‌پانکی آن از جزییات بسیار زیاد و شگفت‌انگیزی بهره برده که تمامی آن‌ها در خدمت روایت داستان قرار داشته و بیننده را تمام و کمال با جنبه‌های آن سرگرم می‌کند و برخلاف باقی آثار این ژانر، المان‌های تعریف کننده تنها در حد نماد و پس زمینه قرار نگرفته‌اند. اثری که طی ۲۰ سال گذشته به عنوان یکی از نمادهای ارزشمند استیم‌پانک در جایگاهی دست نیافتنی قرار گرفته و قطعاً تماشای آن می‌توان تجربه‌ای فراموش نشدنی برای شما به شمار برود.
انیمه Violet Evergarden (وایولت اورگاردن)
انیمه عاشقانه Violet Evergarden که در فضایی شبیه به غرب اروپا جریان دارد، نشان می‌دهد که بستر استیم‌پانک تا چه اندازه متنوع بوده و می‌توان داستان‌های گوناگونی را در آن مورد روایت قرار داد.
انیمه‌ای که حول محور دختری معصوم و زیبا به نام وایولت اورگاردن جریان دارد. دختری که پس از تجربه جنگی وحشتناک، یاد می‌گیرد که در دنیای جدید چگونه زندگی متفاوت خود را سر و سامان داده و با مفهوم عشق نیز در این بین باید دست و پنجه نرم نماید. دنیای Violet Evergarden سراسر زیبایی و خلاقیت دارد و این مسئله را می‌توان در تک تک جنبه‌های این مجموعه مشاهد کرد؛ جنبه‌هایی که از یک سو به پیشرفت بشریت در دوران انقلاب صنعتی پرداخته و در سمت دیگر نیز همچنان سادگی و کهنگی زندگی روزمره را یاد آور می‌شود و چنین تناسخی در پس زمینه ماجراجویی‌های وایولت اورگاردن منجر به خلق انیمه‌ای بسیار زیبا و ارزشمند در ژانر استیم‌پانک شده است.
انیمه Howl’s Moving Castle (دژ متحرک هاول)
همانطور که پیشتر اشاره کرده بویدم، هایائو میازکی علاقه شدیدی به موضوع استیم‌پانک داشته و برخی از به یاد ماندنی‌نرین آثار این ژانر را در طی دهه‌های گذشته خلق کرده است.
در حالی که Laputa: Castle in the Sky به خودی خود اثری ارزشمند به شمار می‌رود اما ساخته دیگر میازاکی به نام Howl’s Moving Castle عملاً تعریف کننده ژانر استیم‌پانک محسوب می‌شود. اثری انقلابی و دگرگون کننده در مدیوم انیمه که از جلوه‌های بصری بسیار شگفت‌انگیزی بهره می‌برد که با گذشت ۱۹ سال ذره‌ای از عظمت آن کاسته نشده است. هایائو میازاکی در انیمه Howl’s Moving Castle به شکلی استادانه موفق شده تا زیبایی شناسی خاص و منحصر به فردی را من باب قرار دادن طبیعت و فناوری روبروی یکدیگر پدید بیاورد و تماشای آن برای تازه‌واردان به ژانر استیم‌پانک می‌تواند دیدگاه آن‌ها را درباره مسائل بسیاری از زندگی تحت تاثیر قرار دهد.
انیمه Steamboy (پسر بخار)
چگونه می‌توان Steamboy را در یک جمله ساده تعریف کرد؟ کاتسوهیرو اوتومو با ساخته ارزشمند خود نامهای عاشقانه را برای طرفداران ژانر استیم‌پانک تدارک دیده که تا ابد در یادها باقی خواهد ماند.
دنیای این انیمه حول محور رقابت شدید ۲ کمپانی بسیار بزرگ برای تبدیل شدن به بزرگترین منبع انرژی جهان جریان دارد و در این بین شاهد پسری به نام ری هستیم که از طریق پدربزرگش صاحب فناوری بخاری بسیار ارزشمندی می‌شود که می‌تواند بشریت را برای همیشه دگرگون کند. اختراعی بسیار مهم و در عین حال خطرناک که ری باید تمام سعی و تلاش خود را به کار گرفته تا از افتادن آن به دست افرادی سودجو خودداری نماید. Steamboy به شکلی نمادین موفق شده تا تاثیرات پیشرفت را بر بشریتی که همیشه خواهان برتری و جنگ بوده، به تصویر بکشد و مفاهیمی تاثیرگذار و چالش‌برانگیز را مورد کنکاش قرار دهد که این انیمه را به اثری فرهنگی و کالت در دنیای انیمه و ژانر استیم‌پانک بدل کرده است.
انیمه Fullmetal Alchemist: Brotherhood (کیمیاگر تمام‌فلزی: برادری)
در نهایت می‌رسیم به مجموعه‌ای تحت عنوان Fullmetal Alchemist: Brotherhood که مقتدرانه فراتر از ژانر استیم‌پانک، به عنوان یکی از بهترین آثار تاریخ صنعت انیمه به شهرتی جهانی دست پیدا کرده است.
انیمه‌ای که زندگی پر فراز و نشیب ۲ برادر به نامهای آلفونس و ادوارد الریک را به تصویر می‌کشد که در دنیایی استیم‌پانکی که با جادو گره خورده است، با مرگ شوکه‌کننده مادرشان مواجه شده و برای این که بتوانند وی را به زندگی بازگردانند، دست به دامن فناوری و طلسم‌های نفرین شده‌ای می‌شوند که در نهایت برای هر یک از آن‌ها فلاکت و بدبختی را به همراه می‌آورد. اثری که یک بار مورد ریبوت قرار گرفت و احیای آن به حدی موفقیت‌میز ظاهر گشت که Fullmetal Alchemist: Brotherhood تبدیل به یکی از پرطرفدارترین و مشهورترین ساخته‌های تاریخ صنعت انیمه شده که دیدگاه متفاوت آن نسبت به مقوله استیم‌پانک، رتبه نخست این مقاله را برایش به همراه داشته است.
منبع: CBR